Page Text
________________
२८८
ज्ञानार्णवः
[१६.३८२१859 ) ['यावन्तः कुरुते जन्तुः संबन्धान् मानसेप्सितान् ।
तावन्तो ऽस्य निखन्यन्ते हृदये शोकशङ्कवः ॥३८*१ 860 ) मार्जारभक्षिते दुःखं यादृशं गृहकुक्कुटे ।
न तादृङ्ममताशून्ये कलविङ्के ऽथ मूषके ।।३८*२ ] 861 ) सकलविषयबीजं सर्वसावद्यमूलं ।
नगरकुरुहकन्दं वित्तजातं विहाय । अनुसर मुनिवृन्दानन्दि संतोषराज्य
मभिलषसि यदि त्वं जन्मबन्धव्यपायम् ।।३९ 862 ) एनः केन धनप्रसक्तमनसा नासादि हिंसादिना
कस्तस्याजेनरक्षणक्षयकृतैर्नादाहि दुःखानलैः ।
।
859 ) [यावन्तः-जन्तुः प्राणी। मानसेप्सितान् इष्टान् । संबन्धान अन्येषां पदार्थानाम् इत्यर्थः । शोकः एव शङ्कः । हृदये निखन्यन्ते शोकेन हृदयं दूयते । इति सूत्रार्थः ॥३८५११॥ ममताधिक्ये दुःखाधिक्यमाह।
860 ) मार्जार-गृहकुक्कुटे गृहे पालितकुक्कुटे । मार्जारेण बिडालेन भक्षिते । यावत् दुःखं भवति तावत् मूषके अथवा कलविके भक्षिते सति न भवतीत्यर्थः ॥३८५२।। ] अथोपदेशद्वारा संगत्यागमुपसंहरति । मालिनी।
861 ) सकल-हे मुने, संतोषराज्यं अनुसराश्रय । कीदृशं संतोषराज्यम् । मुनिवृन्दानन्दो मनिसमहानन्दनः । यदि चेत्। त्वं जन्मबन्धव्यपायं तव बन्धनाशं अभिलषसि वाञ्छसि। कि कृत्वा । वित्तजातं विहाय द्रव्यसमूहं परित्यज्य । कोदशं वित्तजातम् । सकलविषयबीजं सर्वेन्द्रियव्यापारजनकम् । पुनः कीदृशम् । सर्वसावद्यमूलं सर्वपापमूलम् । पुनः कोदशं वित्तजातम् । नरक- नगरकेतु नरकपुरध्वजम् । इति सूत्रार्थः।।३९।। अथ संगस्य पापकारितामाह । शार्दूलविक्रीडितम् ।
862 ) एनः केन-केन पुरुषेण। हिंसादिना जीववधेन एनः पापं नासादि नाप्रापि ।
प्राणी मनके लिए अभीष्ट जितने सम्बन्धोंको करता है वह हृदयमें उतने ही शोकरूप . कीलोंको खोदता है ॥३८*१॥
घरके मुर्गेको बिल्ली के खा लेनेपर जैसा दुःख होता है वैसा ममतासे रहित चिड़ियाके खाये जाने पर नहीं होता है ॥३८२२॥
हे भव्य ! यदि त संसारकी परम्पराको नष्ट करना चाहता है तो जो धनसमह समस्त विषयभोगोंका मल कारण सब पापोंकी जड़ और नरकरूप वृक्षका कन्द है उसको छोड़कर मुनिसमूहको आनन्दित करनेवाले सन्तोषरूप राज्यका अनुसरण कर ॥३०॥
जिनका मन धनमें अनुरक्त रहता है उनके हिंसा आदि किस दुराचरणके द्वारा
४.SIXY R एनः
१-२. Only in F VXI ३. All others except P नरकनगरकेतूं। किं न । ५. F V प्रशस्तमनसा ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001696 |
| Book Title | Gyanarnav |
| Original Sutra Author | Shubhachandra Acharya |
| Author | Balchandra Shastri |
| Publisher | Jain Sanskruti Samrakshak Sangh Solapur |
| Publication Year | 1977 |
| Total Pages | 828 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Principle, Dhyan, & Yoga |
| File Size | 18 MB |