SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 134
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ -७०] २. द्वादश भावनाः 117 ) उत्पद्यन्ते विपद्यन्ते स्वकर्मनिगडैवृताः । स्थिरेतरशरीरेषु संचरन्तः शरीरिणः ॥६८ 118 ) कदाचिद्देवगत्यायुर्नामकर्मोदयादिह । प्रभवन्त्यङ्गिनः स्वर्गे पुण्यप्राग्भारसंभृताः ॥६९ 119 ) कल्पेषु च विमानेषु निकायेष्वितरेषु वा । निर्विशन्ति सुखं दिव्यमासाद्य त्रिदिवश्रियम् ॥७० भ्रमन्ति। कथंभूते जन्मसागरे। चतुर्गतिमहावर्ते । पुनः कथंभूते । दुःखवाडवदोपिते । पदद्वयं सुगमम् ॥६७}} अथ चतुर्गतिभ्रमणे कर्मणि हेतुत्वमाह । ___117 ) उत्पद्यन्ते-शरीरिणो जीवाः स्थिरेतरशरीरेषु स्थिरास्थिरदेहेषु संचरन्तः सन्तः उत्पद्यन्ते विपद्यन्ते म्रियन्ते । पुनः कथंभूताः शरीरिणः । स्वकर्मनिगडैर्वृताः इति सूत्रार्थः ॥६८॥ अथ चतुगतिषु देवगत्योत्पादमाह। ___118 ) कदाचिद्देव-इह संसारे कदाचित् अङ्गिनः स्वर्गे प्रभवन्ति । कथंभूता अङ्गिनः। पुण्यप्राग्भारसंभृताः। कस्मात् । देवगत्यायुर्नामकर्मोदयात् । देवगतिः देवायुर्नामकर्मोदयादित्यर्थः ॥६९॥ देवगतावपि विशेषमाह । 119 ) कल्पेषु च-चकारात्तेऽङ्गिनः कल्पेषु षोडशेषु । चकारात्तत्रस्थेषु विमानेषु। च पुनः । इतरेषु भवनपत्यादिनिकायेषु दिव्यं देवसंबन्धि सुखं निविशन्ति, धातूनामनेकार्थत्वात् भुञ्जते । किं कृत्वा । त्रिदिवश्रियं देवशोभां लक्ष्मी वा आसाद्य प्राप्येत्यर्थः ॥७०।। अथ तेषामेव च्यवनमाह। स्वरूप बड़े-बड़े आवर्त उठा करते हैं उसी प्रकार इस संसार में भी चारों गतियोंके परिभ्रमणस्वरूप आवर्त अवस्थित हैं तथा समुद्र जहाँ बड़वानलसे सन्तप्त रहता है वहाँ यह संसार दुःखोंकी ज्वालाओंसे सदा सन्तप्त रहता है। तात्पर्य यह कि जन्म और मरणकी परम्पराका नाम ही संसार है। यह अज्ञानी प्राणी अपने अविवेकसे उस संसारके भीतर निरन्तर अनेक योनियोंमें परिभ्रमण करता रहता है॥६७॥ अपने कर्मरूप साँकलोंसे जकड़े हुए प्राणी स्थिर ( स्थावर ) और अस्थिर (स्थावरसे विपरीत त्रस ) शरीरोंमें परिभ्रमण करते हुए निरन्तर जन्म लेते हैं और फिर मरणको प्राप्त होते हैं ॥६॥ प्राणी पूर्वोपार्जित प्रचुर पुण्यके बोझसे परिपूर्ण होते हुए कभी देवगति और आयु नामक कर्मके उदयसे यहाँ स्वर्गमें उत्पन्न हुआ करते हैं ॥६९।। दिव्य देवोंकी लक्ष्मीको पाकर वे कल्पोंमें-सोलह स्वर्गों में, प्रवेयक आदि कल्पातीत विमानोंमें अथवा अन्य निकायोंमें-भवनवासी, व्यन्तर और ज्योतिषी देवोंमें-प्रविष्ट होते हैं ।।७०॥ randaram १. X कल्पेष्वपि । २. M N निकाय्येषु । ३. All others except P M N °ष्वितरेषु च । ४. M N Y त्रिदशश्रियम् । Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001696
Book TitleGyanarnav
Original Sutra AuthorShubhachandra Acharya
AuthorBalchandra Shastri
PublisherJain Sanskruti Samrakshak Sangh Solapur
Publication Year1977
Total Pages828
LanguageHindi, Sanskrit
ClassificationBook_Devnagari, Principle, Dhyan, & Yoga
File Size18 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy