________________
पञ्चवस्तुके संलेखनाद्वारम् ]
[६४५
एवं तत्तं नाउं, विसेसओ एव सत्तिरहिएहिं । ___ सपरुवगारे जत्तो, कायव्वो अप्पमत्तेहिं ॥ १५६७ ॥ वृत्तिः- "एवं तत्त्वं ज्ञात्वा' यथोक्तं सर्वैरेव 'विशेषत एतच्छक्तिरहितैः'जिनकल्पप्रतिपत्तिशक्तिशून्यैः स्वपरोपकारेयत्नः कार्यः', यथाशक्ति अप्रमत्तैः', महदेतन्निर्जराङ्गमिति गाथार्थः ॥ १५६७ ॥
વિરવિહાર પક્ષે આ વિષય આ પ્રમાણે છે- દશપૂર્વી સાધુઓને સ્વ-પરનો સંયમ શ્રેયસ્કર છે. કારણ કે તેમને જિનકલ્પના સ્વીકાર વિના જ પરોપકાર દ્વારા અધિક લાભ થતો હોવાથી આગમમાં તેમના માટે જિનકલ્પનો પ્રતિષેધ સંભળાય છે. [૧૫૬૬] આ પ્રમાણે યથોક્ત તત્ત્વને જાણીને જિનકલ્પસ્વીકારની શક્તિથી રહિત બધાએ જ અપ્રમત્ત બનીને યથાશક્તિ સ્વ-પરના ઉપકારમાં વિશેષપણે યત્ન કરવો જોઈએ. સ્વ-પરના ઉપકારમાં પ્રયત્ન કરવો એ નિર્જરાનું મહાન मंगछे. [१५६७]
सो य ण थेरविहारं मोत्तुं अन्नत्थ होइ सुद्धो उ ।
एत्तो च्चिअपडिसिद्धो, अजायसम्मत्तकप्पो अ॥१५६८॥ वृत्तिः- ‘स च न स्थविरविहारं मुक्त्वा ' स्वपरोपकार: ‘अन्यत्र भवति शुद्ध एव', नाशुद्धः 'अत एव प्रतिषिद्धः' सूत्रे ऽजातोऽसमाप्तकल्पश्चेति' गाथार्थः ।। १५६८ ।। एतत्स्मरणमाह
अज्जाओऽगीआणं, असमत्तो पणगसत्तगा हिट्ठा ।
उउवासासुं भणिओ, जहक्कम वीअरागेहिं ॥ १५६९ ॥ वृत्तिः- 'अजातोऽगीतार्थानां' कल्प: 'असमाप्तः पञ्चकात्सप्तकाच्चाधः ऋतुवर्षयोः' द्वयोरपि 'भणितो यथाक्रमं वीतरागै'रिति गाथार्थः ॥ १५६९ ।।
पडिसिद्धवज्जगाणं, थेरविहारो अ होइ सुद्धोत्ति ।
इहरा आणाभंगो, संसारपवड्डणो णियमा ॥ १५७० ॥ वृत्तिः- 'प्रतिषिद्धवर्जकानां' साधूनां 'स्थविरविहारश्च भवति शुद्ध इति, 'इतरथा' प्रतिषिद्धासेवने 'आज्ञाभङ्गः संसारप्रवर्द्धनो नियमादिति गाथार्थः ॥ १५७० ॥
कयमित्थ पसंगेणं, सविसयणिअया पहाणया एवं ।
ट्ठव्वा बुद्धिमया, गओ अ अब्भुज्जयविहारो ।। १५७१ ॥ वृत्तिः- 'कृतमत्र ‘प्रसङ्गेन' विस्तरेण, 'स्वविषयनियता' उक्तन्यायात् 'प्रधानता एवं द्रष्टव्या बुद्धिमता' द्वयोरपि, 'गतश्चाभ्युद्यतो विहारः', उक्त इति गाथार्थः ॥ १५७१ ।।
તે સ્વ-પરનો ઉપકાર સ્થવિરવિહારને છોડીને બીજે થતો નથી. અહીં સ્વ-પરનો ઉપકાર શુદ્ધ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org