________________
पञ्चवस्तुके संलेखनाद्वारम् ]
[६२५
%
लिङ्गद्वारमधिकृत्याह. लिंगम्मि होइ भयणा, पडिवज्जइ उभयलिंगसंपन्नो ।
उवरिंतु भावलिगं, पुव्वपवण्णस्स णिअमेण ।। १५०१ ।। वृत्ति:- 'लिङ्ग' इति ‘भवति भजना' वक्ष्यमाणाऽस्य, 'प्रतिपद्यते' कल्पं 'उभयलिङ्गसम्पन्नो', द्रव्यभावलिङ्गयुक्त इत्यर्थः, 'उपरि तु' उपरिष्टाद् 'भावलिङ्ग-चारित्रपरिणामरूपं 'पूर्वप्रतिपन्नस्य' कल्पं 'नियमेन' भवतीति गाथार्थः ॥ १५०१ ॥
इअरं तु जिण्णभावाइएहि सययं न होइवि कयाई ।
ण य तेण विणावि तहा, जायइ से भावपरिहाणी ॥ १५०२ ॥ दारं ।। वृत्तिः- 'इतरत्तु'-द्रव्यलिङ्गं 'जीर्णभावादिभिः' जीर्णहृतादिभिः कारणै 'सततं न भवत्यपि, कदाचित् 'सम्भवत्येतत्, 'न च तेन विनापि 'तथा' तेन प्रकारेण 'जायते 'से' तस्य 'भावपरिहाणिः', अप्रमादाभ्यासादिति गाथार्थः ॥ १५०२ ॥
લિંગદ્વારને આશ્રયીને કહે છે–
લિંગમાં હવે કહેવાશે તે ભજના=વિકલ્પ છે. તે આ પ્રમાણે- દ્રવ્ય અને ભાવ એ બંને લિંગથી યુક્ત સાધુ જિનકલ્પનો સ્વીકાર કરે છે. ત્યારબાદ પૂર્વપ્રતિપશ્નને ચારિત્રપરિણામરૂપ ભાવલિંગ અવશ્ય હોય. [૧૫૦૧] દ્રલિંગ તો જીર્ણ થયું હોય કે કોઈએ અપહરણ કર્યું હોય વગેરે કારણે સદા ન પણ હોય. દ્રવ્યલિંગ ન હોય એવું ક્યારેક બને. દ્રવ્યલિંગ વિના પણ તે રીતે તેના ભાવની પરિહાનિ ન થાય. કારણ કે તેને અપ્રમાદનો અભ્યાસ છે. [૧૫૦૨] लेश्याद्वारमधिकृत्याह
लेसासु विसुद्धासुं, पडिवज्जइ तीसु न पुण सेसासु ।
पुव्वपडिवन्नओ पुण, होज्जा सव्वासुवि कहंचि ॥ १५०३ ॥ वृत्तिः- 'लेश्यासु विशुद्धासु'-तैजस्यादिषु 'प्रतिपद्यते तिसृषु' कल्पं, 'न पुनः शेषास्वा'द्यासु, 'पूर्वप्रतिपन्नः' पुन: कल्पस्थ: 'भवेत् सर्वास्वपि'-शुद्धाशुद्धासु 'कथञ्चित्' कर्मवैचित्र्यादिति गाथार्थः ॥ १५०३ ।।
णच्चंतसंकिलिट्ठासु थेवकालं व हंदि इअरासु ।।
चित्ता कम्माण गई, तहावि विरिअं फलं देइ ॥ १५०४ ॥ दारं ॥ वृत्तिः- 'नात्यन्तसंक्लिष्टासु' वर्तते, तथा 'स्तोककालं च हन्दीतरासु'-अशुद्धासु, 'चित्रा कर्मणां गतिः' येन तास्वपि वर्त्तते, 'तथापि वीर्यं फलं ददाति', येन तद्भावेऽपि भूयश्चारित्र-शुद्धिरिति गाथार्थः ।। १५०४ ॥
૧. દ્રવ્યલિંગ વિના પ્રમાદી જીવને જે રીતે આર્તધ્યાનાદિથી ભાવની પરિહાનિ થાય તે રીતે જિનકલ્પીને ભાવની પરિહાનિ ન થાય.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org