Panchvastukgranth Part 2

SR No.: 001651
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Rajshekharsuri
Publisher: Arihant Aradhak Trust
Total Pages: 402
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Religion, & Principle
File Size: 8 MB

Page 235

५२८ ]
[ स्वोपज्ञवृत्ति-गुर्जरभाषाभावानुवादयुते
वृत्ति:- 'युक्तिसुवर्णकं पुनः ' - अतात्त्विकं 'सुवर्णवर्णमिव यद्यपि क्रियेत' कथञ्चित् तथापि 'न भवति तत् सुवर्णं, शेषैर्गुणैः ' - विषघातित्वादिभि' रसद्भिरिति गाथार्थः ॥ ११९९ ॥ (સોનાના રંગમાત્રથી સોનું ન બને એ કહે છે–)
સુવર્ણ ન હોવા છતાં બીજાં દ્રવ્યોના સંયોગથી સુવર્ણ જેવું હોય તે યુક્તિ (= નકલી) સુવર્ણ છે. યુક્તિસુવર્ણ અસલી સુવર્ણ જેવું પીળું કરવામાં આવે તો પણ બાકીના વિષઘાત વગેરે ગુણો ન હોવાથી તાત્ત્વિક સુવર્ણ ન બને. [૧૧૯૯]
प्रस्तुतमधिकृत्याह
जे इह सुत्ते भणिआ, साहुगुणा तेहिं होइ सो साहू । वण्णेणं जच्चसुवण्णयं व संते गुणणिहिम्मि ॥ १२०० ॥
वृत्ति:- 'य इह शास्त्रे भणिता' मूलगुणादयः 'साधुगुणास्तैर्भवत्यसौ साधुः वर्णेन' सता 'जात्य - सुवर्णवत् सति 'गुणनिधौ' विषघातित्वादिरूप इति गाथार्थः ॥ १२०० ॥ પ્રસ્તુત અધિકારને આશ્રયીને કહે છે—
જેમ પીળું સોનું તેમાં વિષઘાતાદિ ગુણો હોય તો શુદ્ધ (= તાત્ત્વિક) સુવર્ણ બને છે, તેમ શાસ્ત્રમાં કહેલા મૂલગુણો વગેરે સાધુગુણોથી તે તાત્ત્વિક સાધુ બને છે. [૧૨૦૦]
दान्तिकमधिकृत्याह
जो साहू गुणरहिओ, भिक्खं हिंडइ ण होइ सो साहू | वणेणं जुत्तिसुवण्णयं वऽसंते गुणणिहिम्मि ॥ १२०१ ॥
वृत्ति: - 'य: साधुर्गुणरहितः ' सन् 'भिक्षामटति न भवत्यसौ साधुः', एतावता 'वर्णेन' सता केवलेन, 'युक्तिसुवर्णवद्, असति गुणनिधौ' - विषघातित्वादिरूप इति गाथार्थः ॥ १२०१ ॥
हाष्टन्तिने (= साधुने) खाश्रयीने हे छे
જેમ વિષઘાતાદિ ગુણોથી રહિત યુક્ત સુવર્ણ પીળા વર્ણમાત્રથી તાત્ત્વિક સોનું ન કહેવાય, તેમ જે સાધુ સાધુના ગુણોથી રહિત હોવા છતાં ભિક્ષા માટે ફરે છે, તે ભિક્ષા માટે ફરવા માત્રથી તાત્ત્વિક સાધુ ન કહેવાય. [૧૨૦૧]
उद्दिट्ठकडं भुंजइ, छक्कायपमद्दणो घरं कुणइ ।
पच्चक्खं च जलगए, जो पिअइ कहण्णु सो साहू ? || १२०२ ॥
वृत्ति:- 'उद्दिश्य कृतं भुङ्क्ते, आकुट्टिकया, 'षट्कायप्रमर्द्दनो' निरपेक्षतया, 'गृहं करोति' देवव्याजेन, 'प्रत्यक्षं च जलगतान्' प्राणिनो 'यः पिबत्या 'कुट्टिकया एव 'कथं न्वसौ साधुर्भवति ?, नैवेति गाथार्थः ॥ १२०२ ॥