Panchvastukgranth Part 2

SR No.: 001651
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Rajshekharsuri
Publisher: Arihant Aradhak Trust
Total Pages: 402
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Religion, & Principle
File Size: 8 MB

Page 221

५१४ ]
[स्वोपज्ञवृत्ति-गुर्जरभाषाभावानुवादयुते दुष्करत्वे कारणमाह
जं एअं अट्ठारससीलंगसहस्सपालणं णेअं ।
अच्चंतभावसारं, ताइं पुण होंति एआइं ॥ ११६२ ॥ वृत्तिः- 'यद्' यस्माद् 'एतद्' अधिकृताज्ञाकरणं 'अष्टादशशीलासहस्रपालनं ज्ञेयमत्यन्तभावसारं, तानि पुनः' शीलाङ्गानि 'भवन्त्येतानि' वक्ष्यमाणानीति गाथार्थः ॥ ११६२ ।।
આજ્ઞાપાલનની દુષ્કરતાનું કારણ જણાવે છે–
(વીતરાગની આજ્ઞાનું પાલન દુષ્કર છે.) કારણ કે વીતરાગની આજ્ઞાનું પાલન અતિશય શુભભાવથી સારભૂત એવા અઢાર હજાર શીલાંગોના પાલનરૂપ છે. તે શીલાંગો આ (નીચેની थाम वाशे ते) छ. [११६२]
जोए करणे सण्णा, इंदिअ भोमाइ समणधम्मे अ ।
सीलंगसहस्साणं, अट्ठारसगस्स णिप्फत्ती ॥ ११६३ ॥ वृत्तिः- 'योगा'- मनोव्यापारादयः ‘करणानि'-मनःप्रभृतीनि 'संज्ञा'-आहारादिविषयाः 'इन्द्रियाणि' स्पर्शादीनि 'भौम्यादयः'-पृथिव्यादिजीवाजीवद्विपञ्चकं 'श्रमणधर्मश्च' क्षान्त्यादि, अस्मात् कदम्बका च्छीलाङ्गसहस्राणां'-चारित्रहेतुभेदानां 'अष्टादशकस्य निष्पत्ति'र्भवतीति गाथार्थः ॥ ११६३ ॥
યોગ, કરણ, સંજ્ઞા, ઇંદ્રિય, પૃથ્વીકાયાદિ અને શ્રમણધર્મ એ બધાના સમૂહથી અઢાર હજાર શીલાંગો=ચારિત્રના કારણોના ભેદો થાય છે.
યોગ=માનસિક વ્યાપાર વગેરે, અર્થાત્ અનુમોદનારૂપ માનસિક વ્યાપાર, કરાવવારૂપ વાચિક વ્યાપાર અને કરવારૂપ કાયિક વ્યાપાર એ ત્રણ યોગ છે. કરણ=મન વગેરે. સંજ્ઞા=આહાર વગેરેની સંજ્ઞા. ઈદ્રિયો-સ્પર્શન વગેરે. પૃથ્વીકાયાદિ-પૃથ્વીકાય વગેરે નવ જીવ અને એક અજીવ मेम ६पृथ्वी याद छ. श्रमागधर्ममा वगैरे. [११६3] व्यासार्थं त्वाह
करणाइ तिण्णि जोगा, मणमाइणि उ भवंति करणाइं ।
आहाराई सन्ना, चउ सोत्ताइंदिआ पंच ॥ ११६४ ॥ वृत्ति:- ‘करणादयः' कृतकारितानुमतिरूपाः 'त्रयो योगाः' प्रतिकरणं, 'मनआदीनि तु भवन्ति करणानि'-मनोवाक्कायरूपाणि त्रीण्येव, 'आहारादिसंज्ञाश्चतस्रः'-आहारभयमैथुनपरिग्रहविषयाः, 'श्रोत्रादीनि' पश्चानुपूर्व्या इन्द्रियाणि 'पञ्च', स्पर्शनरसनघ्राणचक्षुः श्रोत्राणि, उत्तरोत्तरगुणावाप्तिसाध्यानि शीलाङ्गानीति ज्ञापनार्थमिन्द्रियेषु पश्चानुपूर्वीति गाथार्थः ।। ११६४ ॥ ૧. ૧૧૬૩ થી ૧૨૦૪ સુધીની ગાથાઓ ચૌદમા શીલાંગવિધિ’ પંચાશકમાં છે.