Panchvastukgranth Part 2

SR No.: 001651
Original Sutra Author: Haribhadrasuri
Author: Rajshekharsuri
Publisher: Arihant Aradhak Trust
Total Pages: 402
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati, Religion, & Principle
File Size: 8 MB

Page 201

४९४ ]
[स्वोपज्ञवृत्ति-गुर्जरभाषाभावानुवादयुते
वृत्तिः- 'द्रव्ये भावे च तथा शुद्धा भूमिः', यथासङ्ख्यं स्वरूपमाह-'प्रदेशे' तपस्विजनोचिते, 'अकीला वा' अस्थ्यादिरहिता 'द्रव्य' इति द्रव्यशुद्धा, 'अप्रीतिरहिता-अन्येषां' प्राणिनामसमाधिरहिता आसन्नानां 'भवति 'भावे तु' भावशुद्धेति गाथार्थः ॥ १११३ ॥
(१) भूभिशुद्धि द्वार વિસ્તૃત અર્થ તો ગ્રંથકાર કહે છે
દ્રવ્ય અને ભાવથી શુદ્ધ એમ બે પ્રકારે શુદ્ધ ભૂમિ છે. તે બેનું યથાસંખ્ય સ્વરૂપ કહે છે- તપસ્વી લોકોને વસવા લાયક સ્થાનમાં નીચે ખીલો, હાડકાં વગેરે અશુભ પદાર્થોથી રહિત ભૂમિ એ દ્રવ્યથી શુદ્ધ છે. જિનમંદિરની નજીકમાં રહેલા (= વસનારા) બીજા જીવોને અપ્રીતિ ન થાય તેવી ભૂમિ भावी शुद्ध छे. [१११३] एतदेव समर्थयते
धम्मत्थमुज्जएणं, सव्वस्स अपत्तिअं न कायव्वं ।
इअसंजमोऽवि सेओ, एत्थ य भयवं उदाहरणं ॥१११४ ॥ वृत्तिः- 'धर्मार्थमुद्यतेन' प्राणिना 'सर्वस्य' जन्तोः 'अप्रीतिर्न' कार्या सर्वथा, 'इय' एवं पराप्रीत्यकरणेन 'संयमोऽपि श्रेयान्', नान्यथा, 'अत्र चा'थे 'भगवानुदाहरणं'-स्वयमेव च वर्द्धमानस्वामीति गाथार्थः ॥ १११४ ॥
भानु (= अन्यने सप्रीति थाय तेनु) ४ समर्थन ३ छ- જિનભવનનિર્માણ દ્વારા કર્મક્ષય રૂપ ધર્મ માટે તત્પર બનેલા પ્રાણીએ કોઈ પણ જીવને અપ્રીતિ ન કરવી જોઈએ. સંયમ પણ અન્યને અપ્રીતિ ન કરવાથી શ્રેયસ્કર બને છે, અન્યથા નહિ. આ વિષયમાં ખુદ શ્રી વર્ધમાનસ્વામી દષ્ટાંતરૂપ છે. [૧૧૧૪] कथमित्याह
सो तावसासमाओ, तेसिं अप्पत्तिअं मुणेऊणं ।
परमं अबोहिबीअं, तओ गओ हंतऽकालेऽवि ॥ १११५ ॥ वृत्तिः- 'स' भगवां 'स्तापसाश्रमात्', पितृव्यमित्रकुलपतिसम्बन्धिनः, 'तेषां' तापसानाम् 'अप्रीतिम्' अप्रणिधानं 'मत्वा' मनःपर्यायेण, किंभूतम् ?-'परमं' प्रधानं 'अबोधिबीजं' गुणद्वेषेण, 'ततः' तापसाश्रमाद् ‘गतो' भगवान्, 'हन्ते'त्युपदर्शने ऽकालेऽपि'-प्रावृष्यपीति गाथार्थः । कथानकम् आवश्यकादवसेयम् ।। १११५ ॥
શ્રી મહાવીર સ્વામી કેવી રીતે દેટાંતરૂપ છે તે કહે છે– તાપસોને મારાથી અપ્રીતિ થાય છે, અને એ અપ્રીતિ ગુણપના કારણે સમ્યગ્દર્શનના