Page Text
________________
૪૪ ]
[
आरम्भमन्तरेण तत्परिपालनाऽभावात् । इति गाथार्थः ॥ ८६ ॥
स्वोपज्ञवृत्ति-गुर्जरभाषाभावानुवादयुते
एवंविहा उ अह ते, सिट्ठत्ति न तत्थ होइ दोसो उ । इअ सिट्ठिवायपक्खे, तच्चाए णणु कहं दोसो ? ॥ ८७ ॥
વૃત્તિ:- ‘વંવિધા વ’-તથામરધર્માળ: ‘અથ તે’-ગળાષ્ઠાવિાતા: પ્રાપ્તિન: ‘કૃષ્ણ इति न तत्र' स्वजनभरणार्थं तज्जिघांसने ‘મતિ ોષસ્તુ’, અન્નોત્તરમા-‘કૃતિ' વં 'सृष्टिवादपक्षेऽ'ङ्गीक्रियमाणे 'तत्त्यागे' स्वजनत्यागे 'ननु कथं दोष: ' ?, नैव दोष इति, यतोऽसौ स्वजनस्तथाविध एव सृष्टः येन त्यज्यते इति गाथार्थः ॥ ८७ ॥
આ વિષયમાં બીજો પક્ષ કહે છે—
પ્રશ્ન- સ્વજનોએ કરેલું કર્મ ‘દીક્ષા લેવાની ભાવનાવાળો પુરુષ અમારો પાલક છે” એવા ફળવાળું છે. (આથી દીક્ષા લેવાની ભાવનાવાળો પુરુષ દીક્ષા ન લે તો જ એ કર્મનું ફળ એમને મળે.)
ઉત્તર- સ્વજનોએ કરેલું કર્મ ‘દીક્ષાની ભાવનાવાળા પુરુષ સિવાય બીજો કોઈ અમારો પાલક છે” એવા ફળવાળું કેમ ન હોય ? અર્થાત્ દીક્ષાની ભાવનાવાળો પુરુષ દીક્ષા લે તો તેના સિવાય બીજો કોઈ અમારો પાલક છે એવા જ ફળવાળું કર્મ સ્વજનોએ કરેલું છે. [૮૫] વળી અનેક અપ્કાય આદિ જીવોને દુઃખ આપીને થોડાક સ્વજનોને સુખ આપવું એ શું પંડિતોને ગમે ? ન જ ગમે. સ્વજનોનો ત્યાગ ન કરવામાં (= પાળવામાં) પાણી, કાષ્ઠ વગેરેમાં રહેલા ઘણા જીવોનો નાશ થાય. કારણ કે આરંભ વિના સ્વજનોનું પાલન ન થઈ શકે. [૮૬]
પ્રશ્ન- પાણી, કાષ્ઠ આદિમાં રહેલા જીવો આવી રીતે જ મરવા માટે સર્જાયેલા છે. તેથી સ્વજનોના પાલન માટે તેમની હિંસા કરવામાં દોષ નથી.
ઉત્તર- તો અમે પણ કહીએ છીએ કે સ્વજનો પણ દીક્ષાની ભાવનાવાળા પુરુષથી છોડી દેવાય તેવા સર્જાયેલા છે. આથી સ્વજનોનો ત્યાગ કરવામાં કેવી રીતે દોષ લાગે ? ન લાગે. [૮૭] यतश्चैतदित्थं न घटते
तो पाणवहाईआ, गुरुतरया पावहेउणो नेआ । सयणस्स पालणंमि अ, नियमा एइति भणियमिणं ॥ ८८ ॥
वृत्ति:- यस्मादेवं 'तस्मात्प्राणिवधाद्या गुरुतराः पापहेतवो ज्ञेयाः' स्वजनत्यागात् सकाशात्, ततः किमिति चेत् उच्यते- 'स्वजनस्य पालने च नियमादेते' - प्राणिवधाद्या 'इति भणितमिदं' पूर्वमिति गाथार्थः ॥ ८८ ॥
પ્રાણિવધ વગેરે પાપોથી સ્વજનત્યાગમાં અધિક પાપ છે એ વાત આ પ્રમાણે ઘટતી નથી,
Jain Education International
૧. અહીં ‘વતÊતથિં ન હસ્તે' એ અવતરણિકાનો અનુવાદ વાક્યરચના સરલ બને એ માટે અલગ ન કરતાં શ્લોકના અનુવાદ ભેગો જ કર્યો છે.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001650 |
| Book Title | Panchvastukgranth Part 1 |
| Original Sutra Author | Haribhadrasuri |
| Author | Rajshekharsuri |
| Publisher | Arihant Aradhak Trust |
| Publication Year | |
| Total Pages | 322 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Religion, & Principle |
| File Size | 23 MB |