SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 262
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ उपशमश्रण करणीय कार्योंका निर्देश १८३ इसो प्रकरणमें लिख आये हैं, इसलिये वहाँसे जान लेना । अब रही वेदकी बात सो वस्तुतः वेद तो भावनिक्षेपका विषयभूत भाववेद एक ही प्रकारका है । और इसीलिये मूल सिद्धान्त ग्रन्थों में एक मात्र यही वेद स्वीकार किया गया है । लौकिक परिपाटीको ध्यानमें रख कर नाम साम्यकी उत्तर काल में ही वेदके भाववेद और द्रव्यवेद ऐसे ही भेद स्वीकार कर लिये गये हैं । एवं कृतपरिकरस्याप्रमत्तसंयतस्योपशमश्र ण्यारोहणे क्रियाविशेषविषयानधिकारानुद्देष्टुमिदमाह - तिकरणबंघोसरणं कमकरणं देसघादिकरणं च । अंतरकरणं उवसमकरणं उवसामणे होंति ।। २२० ।। त्रिकरणं बंधापसरणं क्रमकरणं देशघातिकरणं च । अन्तरकरणमुपशमकरणं उपशामने भवन्ति ॥ २२० ॥ सं० टी० - चारित्रमोहोपशमने कर्तव्ये अधःप्रवृत्तकरणमपूर्वकरणमनिवृत्तिकरणं स्थितिबन्धापसरणं क्रमकरणं देशघातिकरणमन्तरकरणमुपशमकरणं चेत्यष्टाधिकारा भवन्ति । तेष्वधः प्रवृत्तकरणं सातिशयाप्रमत्तसंयतः कुरुते तत्करणस्य लक्षणं तत्र क्रियमाणकार्याणि च यथा प्रथमोपशमसम्यक्त्वाभिमुख सातिशय मिथ्यादृष्टेर्भणितानि तथैवात्रापि भणितव्यानि । अथं तु विशेषः -- संयमयोग्यप्रकृतिबन्धोदयौ, अनन्तानुबन्धि चतुष्कनरकतिर्यगायुर्वजितसर्वप्रकृतिसत्त्वं चावसरे वक्तव्यम् ॥ २२० ॥ उपशमश्र णिमें होनेवाले सभी कायोंका निर्देश सं० चं०—अधःकरण १. अपूर्वकरण २. अनिवृत्तिकरण ३. ए तीन करण अर स्थितिबन्धापसरण ४. क्रमकरण ५ देशघातिकरण ६. अन्तरकरण ७. उपशमकरण ८. ऐसें आठ अधिकार चारित्रमोहके उपशम विधानविषै पाइए है। तहां अधः करणकों सातिशय अप्रमत्त गुणस्थानवर्ती मुनि करें है । ताका लक्षण वा ताका कीया कार्यं जैसे प्रथमोपशम सम्यक्त्वक सन्मुख होते है हैं तैसें इहां भी जानना । विशेष इतना - इहाँ संयमीकै सम्भव ऐसी प्रकृतिनिका बन्ध-उदय कहना । अर अनन्तानुबन्धीचतुष्क नरक तिर्यंच आयु विना अन्य प्रकृतिनिका सत्त्व कहना ॥ २२० ॥ अथापूर्वक कार्यविशेषप्रतिपादनार्थमिदं गाथाद्वयमाह विदियकरणादिसमये उवसंततिदंसणे जहणेण । पल्लस्स संखभागं उक्कस्स सायरपुधत्तं ।। २२१ ।। द्वितीयकरणादिसमये उपशान्तत्रिदर्शने जघन्येन । पल्यस्य संख्यभागं उत्कृष्टं सागरपृथक्त्वम् ॥ २२९ ॥ सं० टी० - अपूर्वकरणस्य प्रथमसमये वर्तमानस्य द्वितीयोपशमसम्यग्दृष्टेर्जघन्यं स्थितिकाण्डकं पल्यसंख्यातभागमात्रं, उत्कृष्टं सागरोपमपृथक्त्व प्रमाणम् ।। २२१ ॥ १. एदेण उवसंतदंसणमोहणीयस्स कसायउवसामगस्स अपूव्वकरणपढमसमए ट्ठिदिखंडयपमाणं जहणेण पलिदोवमस्स संखेज्जदिभागो, उक्कस्सेण सागरोवमपुधत्तमेत्तमिदि अणुत्तं पि अवगम्मदे | जयध० पु० १३, पृ० २२३ । Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001606
Book TitleLabdhisar
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNemichandra Shastri
PublisherParamshrut Prabhavak Mandal
Publication Year1980
Total Pages744
LanguagePrakrit, Sanskrit
ClassificationBook_Devnagari, Religion, Karma, & Samyaktva
File Size15 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy