________________
२३
प्रेमे प्रेरेली उत्कटताथी कुंवरे ऋषिदत्तानां रुखमणी आगळ भारोभार बखाण कयां अने रुखमणीने हलकी पाडी. क्रोधाग्निथी धगधगती रुखमणी हवे पोत प्रकाश्यु ने पोते ऋपिवत्ताने केवी ने केटली संतापी ते वात खुल्ली करी दीधी. मुलसा भजवेला भागनो पण स्पष्ट उल्लेख को. ते सांभळी कनकरथ कोप्यो. तिरस्कारना आकरा शब्दो तेणे रुखमणीने कहया. ऋषिदत्ता जेबी निरपराध स्त्रीने भयानक संकटमा सपडाववाने कारणे रुखमणीने वैरिणी ठरावीने पोते चिता रचावी बळी सरवा तैयार थयो. ऋषिदत्ता माटेना साचा प्रेमनो परिचय फरी ओक वार अणे आप्यो. ऋषिदत्ता निष्पाप हती से वात जाहेर थई गई. ऋषिदत्ताने परिस्थिति समजाई जतां पोताने साथ लु उलंक दूर थयु जाणी तेने आनंद थयो.
__ ऋषिदत्ताने संभारी तेनी पाछळ आत्महत्या करवा तत्पर थयेलो कुंवर ससरा मुंदरपापिलो अटकाव्यो पण अटकतो न हतो त्यारे तापस ऋषिदत्ताजे मीठाशथी तेने समजाधवा मांड्यो अने पोते जीवतो रहे शे तो क्यारेक पोतानी प्रियाने मेलबशे अव आश्वासन आप्यं. मला ते कई पाछा आवे ?-कुंवरनी शंका ओ हती. विरहनी वेदना हवे केभ वेठवी ? तापस पोतानी दानी शक्तिथी जो प्रियाने मेळवी आपे तो तेना दास बनी रहेवानी तयारी बतावी. प्रसन्न थयेला तापसे कुंवरना ओ साहसथी तेनी प्रियतमा प्रसन्न थई छे अन जणावतां कुंवर पूछयु के तापसे तेने क्यांय दीठी छे ? ज्ञानना बळने आगळ की तापसे जणाव्यु के तेनी नियतमा यमने घेर कल्लोल करी रही छे. कुवरने अक ज रढ हती.-त पाठी केम आवे ? तापसे जणाव्यु के पोते त्यां जई तेने मोकलशे-कुंवरने सुखी करवा पोते अटलो भोग आपशे. पण अन कर्ये अने शो फायदो ? कुवर पोताना प्राण पण आपी छूटवानी वात करवा लाग्यो त्यारे समय आध्ये पोते जे मागे ते तेणे आपवु अवु वचन तापसे कुबर पासे लीधु'. कुबरे आप्यु.
तापस ऋषिदत्ता पडदा पाछळ गई. परिणाम जाणवा सो अधीरा बन्या. ऋषिदत्ता “निजरूपे" पाछी फरी. रूपरूपना अंबार समी तेने जोईने सौ अंजाई गयां. रुखमणी पण झारखी पडी गई. बंदीजनो जयजयकार करवा लाग्या. कुंवर माटे ऋषिदत्ता ज सर्वथा योग्य छे ओम सोने लाग्य. समाचार राजा सुधी पहोंच्या. सुंदरपाणि जाते आवी, कुंवर ने ऋषिदत्ताने हाथी पर बेसाडी पोताने मंदिर लई गयो. पोतानी दीकरी रखमणीने तेणे सखत टपको आप्यो अने सुलसानु नाक कापी तेने गाम बहार तगेडी काडी.
अक दिवस कुवरने परोपकारी तापस भित्र बाद आव्यो अने तेनो विरह अने संतापत्रा लाग्यो. ऋषिदत्ताने अणे वात करी. तापस रूपे प्रीतमना स्नेहनी परीक्षा पोते करी हती अवी चोखवट ऋषिदत्ताओ करी. कुंवरनु हैयु आनंदथी नाची ऊठ्यु. सज्जन ने दुर्जननी तुलना करवा लाग्यो त्यां ऋषिदत्ताजे वचन्नी याद आपी मागी लीधु के कुवर, पोतानो गुस्सा छोडी. रुखमणीने पण पोताना सरखी ज गणी अपनावी ले. कुबरे तेम कयु ने थोडा दिवस पली स्थमर्दनपुर चाल्यो.
कथानकना प्रणयत्रिकोणना कोण बनतां त्रण पात्रोना मानसनो कविओ आ विभागमां खूब अच्छो परिचय आपी दीधो छे. गुस्साने कारणे थती पतिपत्नी वच्चेनी तातडीने कुटुबां प्रगटता रोदरसना उदाहरण रूप लेखी शकाय. साचो प्रेम प्रिय पात्रने सुखी जोवामां ज संतोष माने छे. स्वार्थी प्रेम दखत आव्ये प्रिय पात्रना विनाशने नोंतरे छे. साचो प्रेमी प्रेगनी कसोटीमा केली
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org