________________
१३
प्यारी छे. वैदोना इलाज निष्फळ गया छे. तमे परोपकारी छो अटले राजाओ मने तमारी पासे मोकल्यो. तमे आवी मंत्रबळे तेनु झेर उतारो. सज्जनो पारका माटे जवरो भोग आपता होय छे.. विलंब न करतां आप अबळानी बहारे धाओ.'
__ हरिषेणे जईने प्रीतिमतीनु झेर उतार्यु. प्रियदर्शन राजाओ खुश थई प्रीतिमतीने तेनी साथ परणावी. हरिपण सुखी दांपत्यजीवन गुजारवा लाग्यो. केटलेक काळे तेने पुत्र थयो, ते जुवान थतां तेने राज्यभार सांभी दंपती तापसव्रत लीधु ने विश्वभूति मुनिना आश्रममां नई रहयां. सपये प्रीतिमतीने गर्भवृद्धि थती जणाई. आश्रममां आव्या पहेलांनो गर्भ रहयो होवो जोईले अम प्रीतिमती) हरिषणने समजावू. पण बीना तापसो आघाना नियनो भा थयेको गणी आश्रम छोडी. जता रहया. आश्रनने निर्जन जोई दूर जई रहेला अक वृद्ध तापसने राजाले प्रश्न को अने तणे तापसो चाल्या गया तेनु कारण दव्यु. राजा खिन्न थई गयो. जेमतेम चार मास विताच्या अने पूरे दहाडे निषिदत्ता जन्मी. सूआरोगमां प्रीतिमती मृत्यु पामी. बापे ज दीकरीने उछेरीने भणावी. दीकरी आठ वर्षनी थई त्यारे अना रूपने कारणे ने माटे कोई दुष्ट विचार न करी शके अटला खातर तेणे अदृष्टीकरणनु अंजन कयु.
ते प्रषिक्त्ता ते आ कन्या, अने हुज तेनो बाद छु. ते तन जोईने मोह पामी छे. ” (७)
कुंवर कनकरथ पण ऋषिदत्ताना प्रेममा पड्यो. बन्नेनो परस्पर प्रेत जोईने तापस हरिषणे वन्नेनां लग्न कया. आनंद बा. पुत्रीनो विरह नहीं ज सहेवाय अम मानीन हरिषेणे बळी मरी आपघात कॉ. कल्पांत करती ऋषिदत्ताने कनकरथे समजावी, मनावी लीधी. काळवळ आगळ कोईनु कशु चालतु नथी, माटे झाझो शोक न करवानु तेने कहयु. (८)
प्रषिक्सा जवी सद्गुणी अने र नेहा 2 पत्नी मळतां कनकर धन्यता अनुभवी. पुण्यमहिमा अने प्रीतनी रीत दर्शावतां कवि बहुपत्नीत्वनी टीका करतां जणावे छे के अवे प्रसंगे पुरुष करतां स्त्रीनी दशा बूरी थाय छे. शोकयना सालना विचार आवतां कनकरथे रुखमणीने परणवा जवान मांडी वाळयु ने रथमर्दनपुर पाछा फरवानो निर्णय लीधो. ( आ प्रसंगे कवि शाकुंतलमांना “ शकुंतलानी विदाय" ना प्रसंगर्नु स्पष्ट स्मरण करावे ओ रीते ऋषिदत्ताने वननां वृक्षो, पशुपक्षीओ, लतावेलीओ वगेरेनी विदाय लेती चीतरी छे.) हवे स्थमर्दनपुर जतां ऋषिदत्ता रस्ते थोडे थोडे अंतरे सदा फूलनां बी रोपती चाली. (९)
कनकरथ-ऋषिदत्ता केटलेक दिवस रथमर्दनपुर पहेांच्यां त्यारे राजा हेमरथे नगरमा मोटो उत्सव कराव्यो. बन्ने मुखथी रहेवा लाग्यां. उत्तरोत्तर अमना स्नेहमां वृद्धि थती गई. (१०)
कनकरथनां ऋषिदत्ता साथेनां लग्ननी बात केटलेक बखते कावेरी नगरीनां पहेांची. सुंदरपाणि राजाने झाळ लागी. रखमणी स्टी. पाताना पतिने भोळवी, तेने परणी बेसनार ऋषिदत्ता उपर पूर वेर लेवानी अणे निर्णय कर्या. कूडकपटमां कुशल अवी मुलसा योगिणीने तेणे साधी. ऋषिदत्ता उपर खाटु आक आवे अने ते दुःखी दुःखी थई जाय अबु करवा सुलसा कबूल थई. रथमर्दनपुर जई तेणे पहेली तक ऋषिदत्ताने जोई लीधी. (११)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org