Tilakmanjari

SR No.: 001574
Original Sutra Author: N/A
Author: Dhanpal Mahakavi
Publisher: L D Indology Ahmedabad
Publication Year: 1991
Total Pages: 474
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Literature, & Story
File Size: 11 MB

Page 343

२८८
शान्त्याचार्य-शानकलश-विरचितम्
शा.टि. युद्धमिव प्रेरितनिष्फलकुलिश' शककृष्णतेजोऽसुराभ्यां दुःखदर्शनीयम् , अन्यत्र मौक्तिकहीरकमरकतैः प्रभासुरदुरालाक; तेषां वा प्रभा तया सुराणामपि दुःखहश्यम् । वृत्रमिवोपकण्ठ. लग्नवज्रानुविद्धफेनच्छटापहृतहृदयासुखम् 'एकत्र गलसमीपसतकुलिशसंयुक्तफेनच्छटापनीतमनःप्राणेन्द्रियम् , अन्यत्र समीपसंसक्तहीरक खचितडिण्डीरच्छटाभिर पहत लोकमनसाम् असुख दुःख येन स तथोक्तः, तम् । सुराचलमिय "स्वर्णदीप्रकरकान्तस् एकत्र सुवर्णदीप्यमानप्रस्थपर्यन्तम् , अन्यत्र गङ्गाव्यक्तभर्तारम् । स्थिमपि विसारि यदि स्थिर कथ प्रसरणशीलम् १ अन्यत्र मत्स्यवत् । चारुकल्लोलमपि कृर्मि यदि शोभनोमि कथं कुत्सितकल्लोलम् ? अन्यत्र सकच्छपम् । 'तायवपुरिवाखण्डित सर्पदशनेः अहिदन्तः, अन्यत्र सर्पत प्रसरत , अशनैः शीघम् । वसुन्धराया मधुरिपोश्च वासः एकत्र वासः वस्त्रम् , अन्यत्र निवासः ।।
९१) उल्लासितानेकघनवितानैः "उच्छायितनानावर्णमेघसङ्घातैः, अन्यत्र उल्लासितानेकवर्णनिबिडचन्द्रोदयैः ।।
९२) पर्यस्यमानासु पात्यमानासु । मुकुलित सङ्घोचितम् । काण्डपटकः जवनिका । बिब्धोक: विलासः । कीकट: दरिद्रः । 1 "निघसो भक्षितोद्धरितम्।। । यवसो नीरणम् । भुजिष्य: दासः । बुग्य' वाहनम् । रेच्यमानं रितीक्रियमाणम् । कुतुपः लघुकूपकःमः ।.
ता०टि० गृहीतवेलैः [वेला] तटं भक्त्याऽङ्गुलीकल्पनं च । मरुद्भिः वातैः । ग्राम समृहम् । अदृष्टसीम्नां निमर्यादानाम् । द्विजगजस्य चन्द्रम्य । निवातकवचः दानवः । अकलवजेन्द्रः निष्फ लवन इन्द्रः । वज्रानुविद्धा हीरकसंमिश्रपविभिन्ना । अपहृतहृदयासुख गता हृदयात असवः प्राणाः खानि इन्द्रियाणि च यस्य तम् । स्वर्णदीप्र० गिरिनद्यादित्वात् णत्वम् । विसारि मत्स्यादि विद्यन्ते अस्य, प्रसरणशीलश्च । कूर्मि कूर्मा विद्यन्ते [अस्मिन् ] कु ऊर्मि । सपत् व्याप्तिः । वास: वसनम् आश्रयश्च ।।
९१) सन्निविष्ट स्थितम् । घन० मेघः, निबिडं च । वितान उल्लोचः समूहश्च ।।
९२) प्राग्रहर: प्रधानः अवेक्षितैः दत्तेः । चरति, सति । काण्डपटकः परियलि । कीकट: निःस्थः । निघस० भोजनम् । भुजिष्यः दासः । समायोगः कच्छोटकः । भुक्तपरिजनपुनरुक्तोपपादितरेच्यमानचटासादकेषु भुक्त परिजनेन पुनरुक्तमापादितानि पुनःक्षिप्तानि रेच्यमानचटकेषु उदकानि यः तेषु; चटा कर्दलः । कण्ठालः गोणी ।। (1) BCs drop ०श. in ०शक्र० (2) B1 ०दृज्ञम् (3) B repeats वृत्र...च्छटा० (4) B1 drops एकत्र...etc upto...च्छटाभिर० () BCS drop ०५० (6) BCS स्वन.. (7) BCS ताई (8) BCS वमुम् (9) B' उच्छ्र यैयत ० (10) BCS निधासो; Bt drops भक्षि...नीरणम् (11) S तोद्वरितम् (12) B1 °कुतुक.