________________
કેન્દ્રમાં રાખીને દેવાતી ત્રણ પ્રદક્ષિણા B. એક આચાર્યદેવને કમ્મરની તથા પગની પરમાત્માસ્વરૂપ પમાડનારી છે અને ભવભ્રમણ સખત તકલીફ હોવા છતાં જયારે તેઓ જિનાલયે જતા ટાળનારી છે. કર્મોની નિર્જરા કરાવનારી છે. ત્રણ ત્યારે શિષ્યના હાથનો ટેકો લઈને પણ તેઓ પ્રદક્ષિણા પ્રદક્ષિણા કરવાથી સો વર્ષના ઉપવાસનું ફળ અવશ્ય કરતા. મંદિરમાં ભમતી ન હોય, તો તેઓ મેળવાય છે.
સ્નાત્રપૂજાનાં ત્રિગઢા પર બિરાજમાન પરમાત્માને કેટલાક કથાપ્રસંગો :
પ્રદક્ષિણા કરતા અને આ ત્રિકનું યથાર્થ પાલન કરતા. A. અજૈન રામાયણમાં એક પ્રસંગ આવે છે. કેટલીક સાવધાની : સીતા જયારે વનવાસમાં હતાં ત્યારે તેઓ એક વાર en A. નૂતન મંદિરનું જયાં નિર્માણ થતું હોય ત્યાં કોઈ ઘટાદાર વૃક્ષની છાયામાં બેઠાં હતાં. સાથેની પ્રદક્ષિણાની જગ્યા ચારેકોરથી બંધ, અંધીયારી ને રાક્ષસીઓ તેમના પગ દબાવી રહી હતી. એટલામાં રાખતાં ખુલ્લી રાખવી. જેથી જીવરક્ષા બરાબર કરી એક ભમરી આવી. એણે મોંમાં ઈયળ પકડેલી હતી. શકાય. તેમ જ અંધકાર અને એકાંતનાં સંભવિત વૃક્ષ પરના માટીના ઘરમાં ઈયળને પૂરી દઈને, ભમરી પાપથી બચી જવાય. તેની ચારેકોર જોરજોરથી ઘુ ઘુ ઘુ અવાજ કરતી | B. પ્રદક્ષિણા કરતાં દુહા બોલવામાં દોષ નથી. પ્રદક્ષિણા કરવા લાગી. આ જોઈને સીતા એકાએક એમ ચૈત્યવંદન મહાભાષ્યમાં જણાવેલ છે. પ્રદક્ષિણા રડવા લાગ્યાં. રાક્ષસીઓએ તેમને પૂછયું, ઓ કરતાં દષ્ટિ જમીન પર રાખવી. જેથી કોઈ જીવની જગદમ્બા ! આપ રડો છો શા માટે ? શું આ હિંસા ન થાય. . ભમરીથી ડરી ગયાં ? કે પછી નયનાભિરામ પેલા c. પ્રદક્ષિણા ચારેકોરથી બંધ હોય તો મર્યાદા રામ યાદ આવી ગયા? સીતા બોલ્યાં કે, રાક્ષસીઓ ! જળવાય તે માટે બહેનો જો ભમતીમાં દાખલ થયાં હોય મેં સાંભળ્યું છે કે ભમરીના ઘરમાં પૂરાયેલી ઈયળ, તો ભાઈઓએ ઉભા રહેવું. અને ભાઈઓ જો પ્રદક્ષિણા ભમરીનું સ્મરણ કરતાં કરતાં સ્વયં ભમરી બની જાય કરતા હોય તો બહેનોએ ઉભાં રહેવું. છે. તેમ હું દિવસ-રાત સતત રામ, રામ, રામનું જ D. પ્રદક્ષિણા કરતાં એકબીજાનાં શરીરનો સ્મરણ કરતાં કરતાં સીતા મટીને જો રામ બની સ્પર્શ ન થવા દેવો. જઈશ તો અમારું શું થશે. એય રામ હું ય રામ, બેય દ. મોટી પૂજાના સમયે બાળકો ભમતીના રામ, રે ! રામે રામ ભેગા થઈ જાય તો આ અમારો ખૂણામાં બેસતાં હોય તો તેમને તે એકાન્તમાં બેસવા સંસાર ચાલે કઈ રીતે ?” પળનોય વિલંબ કર્યા વિના દેવાં નહિ. વિચક્ષણ રાક્ષસીઓએ જણાવ્યું કે, ઓ જગદમ્બા ! E. કેટલેક સ્થળે પ્રદક્ષિણામાં દીવાબત્તી નહિ રામ, રામના સંસ્મરણે તમે જો રામ બની જશો તો રાખવાથી કાયમ માટે અંધારું રહે છે. તે બરાબર નથી. સીતા, સીતાનું સતત સ્મરણ કરી રહેલા ઓલા રામ | G. પ્રદક્ષિણા કરતાં પરિવારનાં વડપુરુષે બે પણ સીતા બની જશે. નાહકની ફીકર શા સારુ કરો હાથ જોડીને આગળ ચાલવું. તેમની પાછળ પોતાનો છો ? જવાબ સાંભળીને રડતાં સીતાજી એકદમ હસી પરિવાર અને મિત્રવર્ગ હાથમાં ફળ/ફૂલ, નૈવેધ આદિના પડયાં. યાદ રહે કે પરમાત્મા, પરમાત્માનું ગુંજન થાળ લઈને ચાલે. એવું શ્રાદ્ધદિનકૃત્ય અને કરવાથી આપણો આત્મા પણ પરમાત્મા બને છે. પ્રવચનસારોદ્ધારમાં જણાવેલ છે.
Jain Education international
|
0
www.jainelibrary.org