________________ [15] ઢાળ 3/13 વાયુની સ્પર્શ ત્રણ પ્રકારનો છે - (1) ઉષ્ણ, (2) ક ણ (હેજ ઉણ) અને (3) શીત. એ પ્રકારે સ્પર્શ સઘળી નાડીએથી બહાર ફરતા વાયુનો હેય. તે વાયુની ગતિ કેઈની તિરછી, કેઈની નીચી, કોઈની ઉર્વગામી હોય. તે તોનો વણ કે ઈનો બાલ રવિ જે રક્ત, ધૂમ્ર, પીત, નીલ કે મ હોય તેમ જ કે ઈનો સફેદ પણ હોય. સરખાવો : " દેય સ્વરોમે પાંચ તત્ત્વ પહિચણિ, વણ માન આકાર કાલ ફલ જાણયે; અણુ વિધ તત્વ લખાવ, સાધતા જે લહે, સાચી વિસવાવીસ, વાત નર તે કહે...૧૦૮ પૃથ્વી જલ પાવક અનિલ, પંચ તત નભ જાન; yવી જલે સ્વામી સસી, અપર તીન ભાન...૧૦૯ પતિ પત રાત વરણ, હરત શ્યામ પુન જ; પંચવર્ણ ચે પચક, અનુક્રમથી પહિરણ....૧૧૦ પૃથ્વી સનમુખ સંચરે, કરપલવ ઘટ દેય: સમચતુર ને આકાર તસ, સ્વર ગામે હોય..૧૧૧ અધભાગ જલ ચલત હૈ, પોડશ આંગુલ માન; વર્તુલ હ આકાર તસ, ચંદ્ર સરીખો જાન...૧૧૨ ચારાં પુલ પાવક ચાલે, ઊર્વ દિશા સ્વરમાંહ; ત્રિકે ! કર તું છે બાલ રવિ સમ આહ...૧૧૩ વાયુ તિર્ધા ચલત છે, અષ્ટાંગુલ નિતમેવ; વરૂપ આકાર તસ, જાણો ઈણવિધ ભેવ..૧૧૪ નાસા સંપુટમેં ચલે, બાહિર નવિ પરકાસ; સુજ અહુ આકાર તસ, અર યુમ ચલત ખીકાશ....૧૧૫ પ્રથમ પચ્ચાસ પલ દૂર, ચાલીશ ત્રીજો ત્રીશ; વશરૂ દશ પલ ચલત હૈ, તત સ્વરમેં નિશદીશ...૧૧૬ ઘડી અઢાઈ પાંચ તત, એક એક સ્વરમાંહિ, અનિશિ ઈસુવિધ ચલત હૈ, યામેં સંશય નાંહિ૧૧૭ પંચ તત્તર સ્વરમેં લખે, ભિન્ન ભિન્ન જબ કોય; કાત સમય! જ્ઞાન તસ, વરસ દિવસકા હેય..૧૧૮ - શ્રી ચિદાનંદજી કૃત રવદયજ્ઞાન પૃ. 31-34 Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
