________________
તત્ત્વાનુશાસન
જ્ઞાનાવરણીય કર્મના ઉદ્દયથી, પદાર્થોમાં અન્યપ્રકારની (અયથાર્થ) સમજ તે મિથ્યાજ્ઞાન કહેવાય છે. તે ભ્રમ, અજ્ઞાન અને સંશય એમ ત્રણ પ્રકારનું છે. | ૧૦ ||
*
મિથ્યાચારિત્રની વ્યાખ્યા
वृत्तिमोहोदयाज्जन्तोः, कषायवशवर्तिनः । योगप्रवृत्तिरशुभा, मिथ्याचारित्रमूचिरे ॥ ११ ॥
ચારિત્રમોહનીય કર્મના ઉદયથી કષાયવશવી જીવની મન-વચન-કાયાથી થતી અશુભ પ્રવૃત્તિને મિથ્યાચારિત્ર કહેલ છે. ॥ ૧૧ ॥
કર્મબંધનું પ્રધાન કારણ-મોહરાજ
बन्धहेतुषु सर्वेषु, मोहश्च प्राक् प्रकीर्तितः । मिथ्याज्ञानं तु तस्यैव, सचिवत्वमशिश्रियत् ॥ १२ ॥
સર્વ બંધહેતુઓમાં મોહને સૌથી પ્રથમ કહ્યો છે અને મિથ્યાજ્ઞાને તો તેનું જ મંત્રીપણું સ્વીકાર્યું છે. ॥ ૧૨ ॥
મોહરાજના સેનાપતિ
ममाऽहङ्कारनामानौ, सेनान्यौ तौ च तत्सुतौ । यदायत्तः सुदुर्भेदो मोहव्यूहः प्रवर्त्तते ॥ १३ ॥
જેમને આધીન અત્યંત દુર્ભેદ્ય એવો મોહ વ્યૂહ પ્રવર્તે છે, તે એ મમકાર અને અહંકાર નામના મોહુરાજના પુત્રો એ તેના સેનાપતિઓ છે. । ૧૩ ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org