________________
ગાથા ૪થી
૨૮ નીવા – વિવા] જીવ, પ્રાણીઓ, અહીં “જીવ’ શબદથી ભવ્ય પ્રાણીઓ સમજ
વાના છે. ૫૭ ૨૨ વિતામળિવવા વમgિ [વત્તામળિવવાપાષિ]-ચિન્તામણિરત્ન અને ક૫
વૃક્ષ કરતાં અત્યંત અધિક, અત્યંત ઉત્કૃષ્ટ. આ પદની વ્યુત્પત્તિ આ પ્રમાણે છે.
'चिन्तामणिश्च कल्पपादपश्च चिन्तामणिकल्पपादपौ ताभ्यां अभ्यधिकम चिन्तामणिकल्पपादपाभ्यधिकम् तस्मिन् '
એટલે જે સમ્યક્ત્વનો નિર્દેશ કરાયો છે તે ચિન્તામણિરત્ન (કે જે મન ચિંતળ્યા અર્થન આપનાર દેવાધિષ્ઠિત રત્ન છે) અને કલ્પવૃક્ષ (કે જે ઉત્કૃષ્ટ કાલમાં થના૨ અને મન ચિંતથા ફળને આપનાર વૃક્ષ છે) તે બને કરતાં ય અધિક છે
કારણ કે ઉપયુક્ત બે ચીજો એહિક ફળ આપે છે, અને ચિંતવેલું ફળ જ આપે છે જ્યારે સમ્યફવ પારલૌકિક ફળ આપે છે અને તે પણ ચિંતવ્યાથી વિશેષ ફળ આપે છે.૫૪ ૩૦ સુદ-[aa] હારું તમારું ૨૨ મત્તે ટૉ-સ્થિત ] સમ્યકત્વ પ્રાપ્ત થવાથી.
સમ્યકત્વ એ આત્માનો વિશિષ્ટ કોટિનો મેહનીય કમરની પ્રકૃતિ-મિથ્યાત્વ મોહ નીયના ક્ષપશમ, ક્ષય યા ઉપશમથી પેદા થનારો ગુણ છે તે. જે વિશિષ્ટ જ્ઞાન સ્વરૂપ છે, અથવા તે દેવતત્ત્વ, ગુરુતત્વ અને ધર્મતત્વના નિશ્ચયરૂપ છે તે.૫૫
૫૩ નવા: મધ્યકાળનઃ સિ. ચ. વ્યા. + અર્થ કપલતા, સિ. ચ. વ્યા. તથા હ. કા. વ્યા.માં વિન્તામળિquથવદમણિg એ પદને સમ્યફત્વનું વિશેષણ બનાવવાને બદલે ભગવાનને કરાયેલા પ્રણામનું વિશેષણ બનાવવામાં આવેલ છે જે વિચારણીય છે. તમારું સમ્યક્ત્વ ચિતામણિ અને કલ્પવૃક્ષથી અધિક છે એમ કહેવાને બદલે તમને કરાયેલો પ્રણામ ચિન્તામણિ અને કલ્પવૃક્ષથી અધિક છે એમ ત્યાં કહેવાયું છે ५४ तौ हि प्रसन्नावप्यैहिकं फलं दातुमीशौ त्व प्रणामस्तु चिन्तातीतमोक्षलक्षणपारलौकिकफलप्रदानसमर्थ
ત્તિ પુર્વ તીરથધમિતિ માવડા સિ. ચ. વ્યા, ૫૫ વિશિપ્રમાણમકે રેવતરવ-ગુદતરવ-ધર્મતનિશ્ચય વાં. અ. ક. લ.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
