________________
: ૨ :
ઉવસગ્ગહર સ્તોત્ર સ્વાધ્યાય આમાં તેઓ જે અર્થ કરે છે તે કેવી રીતે કરે છે તેને કેઈ આધાર નથી. વિવિઠ્ઠ પદ એક ગણવું કે વિસરને જુદું પદ ગણું ઘરના પદ એક ગણવું તેનું પણ સ્પષ્ટીકરણ કરાયું નથી. તે યુગના મંત્રને વિભક્તિ નહોતી લગાડાતી ? એ પણ પ્રશ્ન ઉઠે છે.
આ બધા પ્રશ્નોનો સ્પષ્ટ પ્રત્યુત્તર “નમસ્કાર વ્યાખ્યાન ટીકામાં આપવામાં આવ્યા છે. ત્યાં, ઉવસગ્ગહરને યંત્ર દર્શાવતાં આ ટ્રી શ્રી પાર્શ્વનાથ પર પદ્માવતી દૂો નમઃ | એ. મંત્ર દર્શાવાયું છે અને તેનું વિવેચન કરતાં જણાવાયું છે કે –
पणमिय सिरि पासनाह धरणिंद पउमावई सहियं ।
मायाबीजं नम इय अठारसअक्खरं मंतं ॥ અને આ ગાથાનુસાર અઢાર અક્ષરના મંત્ર તરીકે છે શ્રી બા રમકળ વાત વિસાવ નિળ &િા ફ્રી નમઃ” એ મંત્ર ટાંકવામાં આવ્યું છે.
ઉપર દર્શાવેલી “grfમતિરિ ત્તારના” ગાથા એ અઢાર અક્ષરના મંત્રને શબ્દાર્થ છે. gifમચ=નમિઝળ=નમીને પિરિવારનાદ્વાર=પાર્શ્વનાથને ધરત-વરદાવાદૃ ધરણેન્દ્ર અને પરમાર નિગyfજા=પદ્માવતી સહિત માયાવીઝ=€ ને (કે જેમાં ધરણેન્દ્ર પદ્માવતી તથા પાર્શ્વનાથ સમાવિષ્ટ છે) નમકનમ =નમસ્કાર થાઓ.
આનું વિશદ સ્પષ્ટીકરણ કરતે મંત્ર છે. હ્રીં શ્રીનાથ ધાણેટૂ પાવતી ¢ો નમ: એ છે અને તે પણ અઢાર અક્ષરને છે.
ઉપર દર્શાવેલી ગાથા gofમા શિર વાસના ન શબ્દાર્થ આ પ્રમાણે છે
ધરણેન્દ્ર અને પદ્માવતી સહિત શ્રી પાર્શ્વનાથને પ્રણામ કરીને ટ્રીકારને (કે જે ધરણેન્દ્ર પદ્માવતી તથા પાર્શ્વનાથનું પ્રતીક છે.) નમું છું.
આ પરથી નિશ્ચિત થાય છે કે નમિન જાણ વિણા વરદ નિધર્દિક મંત્રમાં છ पह। छे १ नमिऊण २ पास 3 विसहर ४ वसह ५ जिण है फुलिंग.
આને અન્વયે નીચે મુજબ કરી શકાયઃ
१. वर्णान्तः पार्श्वजिनो यो रेफस्तलगतः स धरणेन्द्रः। तुर्यस्वरः स बिन्दुः स भवेत्पद्मावतीसंज्ञः ॥
ભ, ૫, ૭, ૯, ૫, શ્લે૩૪
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org