________________
: ૮: ઉવસગહર સ્તોત્રના પાર્શ્વયક્ષ, ધરણેન્દ્ર તથા
પદ્માવતી પક્ષે કરાએલા અર્થો.
ઉવસગહરં રતેત્રની પાંચેય ગાથાઓને જે રીતે શ્રી પાર્શ્વનાથ સ્વામીને અનુલક્ષીને અર્થ કરાય છે તે રીતે શ્રી પાર્શ્વયક્ષ, ધરણેન્દ્ર તથા પદ્માવતીને અનુલક્ષીને પણ અર્થે કરવામાં આવ્યા છે જે નીચે દર્શાવાય છે.
જ્યારે આ રીતે અર્થ કરાય છે ત્યારે પ્રથમ ગાથાનું સંસ્કૃત રૂપાન્તર નીચે મુજબ થાય છે. ૩૧હર પાર્થ, વાણાં વ ાથ નમુનામ વિષય વિષનાં , રુંવારપાજ્ઞાડવા ! ઇવરફૂર વારં-સમ્યગદષ્ટિ આતમાઓના વિધ્રનું ઉપશમન કરનાર શ્રી પાશ્વર્યાક્ષને.'
આ વિશેષણ પાશ્વયક્ષનું છે. જા–આ પદ દ્વારા શ્રી પદ્માવતી વાચ્ય છે. જેના હાથમાં પાશ છે તે “પાશા.” એટલે
પદ્માવતી. તેને. થાWઘળમુર્ધાનું સંરકૃત રૂપાન્તર વાગ્યશનમુનામુ કરવામાં આવે છે. જાગ્ય' એટલે મનહર એવું જે ઘન” એટલે શરીર તેનાથી “મુ” એટલે હર્ષ જેનારાઓને થાય છે જેનાથી તે “શાસ્થઘરમુ” તેને. એટલે કે પિતાના દિવ્ય દેહદ્વારા (જોનારાઓને) પ્રમોદ પેદા કરનારી. તેને ૨ विसहरविसनिन्नासं
આ પદ દ્વારા શ્રી ધરણેન્દ્ર વાચ્ય છે.
વિષ એટલે પાણી તેને ધારણ કરે તે વિષય એટલે મેઘ અર્થાત્ કમઠાસુરે વર્ષો વેલ મેઘ તેનું વિષ એટલે પાણી તેનો નાશ કરનારા એટલે પિતાની ફણાના છત્ર વડે તેનું વારણ કરનારા તે વિધવનિર્નારા અર્થાત્ ધરણેન્દ્ર. તેમને
૧ વર્ષ પાર્શ્વયક્ષ વિઝિમ્ ૩૫શ્નર-દરા વિધ્રોપરામર્તામા અ. કે. લ. २ तथा पाशोऽस्या वामहस्तेऽस्तीत्यभ्रादित्वात् मत्वर्थीये प्रत्यये पाशा-पद्मावती तां च किंविशिष्टाम् ? 'काम्यघनमुत्कां' काम्यः कमनीयो घन: शरीरं तेन करणभूतेन मुर-हर्षोऽर्थात् द्रष्णो यस्याः सका.
અન્ન સા ાચ નમુઈ, રિવ્યવપુષા પ્રમોન્નનિચઃ તામ્ ! અ. ક. લ. પૃ. ૧૨. 3 विषधरो-जलधरोऽर्थात् कमठासुरसम्बन्धी तस्य विषं जल निर्नाशयति निजफणातपत्रधारणेन वारयति (इति) विषधरविषनि शो-धरणेन्द्रस्तं च ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
