Page Text
________________
७६ ]
[ स्वोपज्ञवृत्ति - गुर्जर भाषाभावानुवादयुते પ્રત્યુપેક્ષણાદિ ન કરે, અર્થાત્ ચક્ષુથી નિરીક્ષણ ન કરે, અથવા રોહરણુ આદિથી પ્રમાન ન કરે, પ્રત્યુપેક્ષણ અને પ્રમાન કરે પણ દોષષ્ટ કરે, અર્થાત્ ખરેાબર ન કરે. [૮૫] उक्तो देशावसन्नः । अथ सर्वावसन्नमाह
ठवियगर अगभोई, सव्वे उउबद्धपीढफलगो य । मिच्छासामायारीलग्गो सो पत्तमकरितो ॥ ८६ ॥
'ठवियग'ति । स्थापितकभोजी - स्थापनादोषदुष्टप्राभृतिकाभोजी, तथा रचितकं नाम कांस्यपात्र्यादिषु पटादिषु वा यदशनादि देयबुद्धया वैविक्त्येन स्थापितं तद् भुङ्क्ते इत्येवंशीलो रचितकभोजी, तथाऽबद्धपीठफलको यः पक्षस्याभ्यन्तरे पीठफलकादीनां बन्धनानि मुक्त्वा प्रत्युपेक्षणां न करोति यो वा नित्यावस्तृतसंस्तारक इति व्यवहारवृत्तौ । निशीथचूर्णावयुक्तम्-"जो अ पक्खस्स पीढफलगादिआणं बंधे मुत्तु पडिलेहणं न करेइ सो संजओ उब्बद्धपीढफलगो अदुवा णिच्चुत्थरिअसंथारगो उब्बद्धपीढफलगो भण्णति "त्ति । वन्दनकभाष्यव्याख्याने तु सर्वावसन्नाधिकार एवमुकम् - " तत्राद्यो वर्षाकालं विनाऽपि शेषकाले पीठफलकादिपरिभोगी स्थापनापिण्डभोजी च" इति । उपदेशमालायामपि पार्श्वस्थादिस्थानाभिधानाधिकारे- "पीढफलगपडिबद्धो" इत्यत्र ऋतुबद्धेऽपि पीठादिसेवनासक्त इति व्याख्यातम् । व्यवहारचूर्णावपि - 'उडुबद्धे वि णिक्कारणे संथारएसु सुवई" इत्याद्युक्तम् । एतच्च सर्वमप्युद्धऋतुबद्धपाठभेदेन संगतम् । अयं च सङ्क्षेपतोऽवसन्नो यः 'मिथ्यासामाचारीलग्नः' सामाचारीवैतथ्यकारी, यो वा प्राप्तं प्रायश्चित्तमकुर्वंस्तिष्ठति । तदुक्तं निशीथचूर्णी - "सामायारिं वितहं, ओसन्नो जं च पावर जत्थ ।” इत्यस्य प्रतीकस्य व्याख्याने - " सव्वं - सामायारिं विहं करितो ओसन्नो जं वा मूलुत्तरगुणातिआरं जत्थ किरिया विसेसे पयट्टो पावइ तं अनिंदितो अणालोअंतो पच्छित्तं अकरितो ओसन्नो भवइत्ति व्यवहारवृत्तौ त्वेतत्प्रतीकं प्रायश्चित्तोपदर्शनपरतया व्याख्यातम्, तथाहि - सामाचारी - ज्ञानादिसामाचारीं 'काले विणए' इत्यादिरूपाम्, यदि वा सूत्रमण्डल्यर्थमण्डल्यादिगतां सामाचारीं वितथां कुर्वन् यत्र स्थाने यत्प्रायश्चित्तं प्राप्नोति तत्र तस्यः स्वस्थाननिष्पन्नं प्रायश्चित्तमिति ॥ ८६ ॥
દેશ અવસન્નનું વહન કર્યું, હવે સવ વસન્તને કહે છે :
(१) स्थापित लोक, (२) रथित लोक, (3) साथी इस४, (४) साभायारी વૈતથ્યકારી, અને (૫) પ્રાપ્ત પ્રાયશ્ચિત્તને ન કરનાર સાધુ સ અવસન્ન છે. (૧) સ્થાપિ તકભોજી=સ્થાપના દોષથી દુષ્ટ એવુ' પ્રાકૃતિકા દોષવાળુ` ભાજન કરનાર. (૨) રચિતકભોજી=આપવાની બુદ્ધિથી કાંસાના વાસણ વગેરેમાં કે વસ્ત્ર વગેરેમાં જુદુ` મૂકી કે આંધી રાખે તે ‘રચિતક’ કહેવાય. તેવુ લેાજન કરવાના સ્વભાવવાળા રચિતકભાજી કહેવાય. (૩) અમદ્પીડલક=પખવાડીયે પાટલા, પાટીયુ' વગેરેના બંધના છેાડીને પડિલેહણ ન કરે, અથવા સદા સથારે પાથરી રાખે. આમ વ્યવહારસૂત્રની ટીકામાં કહ્યું છે. निशीथन्यूशुिभां यछे -जो अ पक्खस्स.... छत्याहि. "ने पणवाडियामां पाटी,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001508 |
| Book Title | Gurutattvavinischay Part 2 |
| Original Sutra Author | Yashovijay Upadhyay |
| Author | Rajshekharsuri |
| Publisher | Jain Sahitya Vikas Mandal |
| Publication Year | 1987 |
| Total Pages | 294 |
| Language | Prakrit, Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari, Principle, & Religion |
| File Size | 21 MB |