________________
१८४ ]
[ स्वोपशवृत्ति-गुर्जरभाषाभावानुवादयुते (આહારદિ) માટે ત્રણવાર બધા ઘરોમાં ફરવા છતાં એષણય આહાર આદિ ન મળે તે ચોથીવાર અનેષણય લેવું. આ પ્રયત્ન કર્યા વિના જ પહેલીવારમાં, બીજીવારમાં કે ત્રીજીવારમાં પણ અનેષણય લે. અનસુતાપી – જે સાધુ અપવાદથી પણ પૃથ્વી આદિ સંબંધી સંઘટ્ટન, પરિતાપન અને ઉપદ્રવ કરીને હા ! મેં બેટું કર્યું એમ પશ્ચાત્તાપ ન કરે, તે પછી જે દર્પથી પણ દોષ સેવીને પશ્ચાત્તાપ ન કરે તેનું શું કહેવું ? 1°નિઃશંક - અકાર્ય કરતા સાધુ આચાર્ય આદિ કેઈથી પણ ન ગભરાય. આ લેકથી ५४ न . २॥ ६५ ना ४ हो . [१८]
दसैण नौण चरित्ते. तैव पवयण समिइ गुत्तिहे वा। साहम्मिअवच्छल्लेण वावि कुरओ गेंणस्सेव ॥२०॥ संघस्सायरियेस्स य, असहुस्स गिलाण बोलवुद्धस्स ।
उदय ग्गि चोरें सौवय, भैय कंतौरा चई वसणे ॥२१॥ 'दसण'त्ति । दर्शननिमित्त-दर्शनप्रभावकाणि सम्मत्यादीनि प्रमाणशास्त्राणि गृहन यदसंस्तरणेऽकल्प्यमपि प्रतिसेवते १। ज्ञाननिमित्तं-सूत्रमथै वाऽधीयानो यदकल्प्यमासेवते २ । चारित्रनिमित्तं यत्र क्षेत्रे एषणादोषः स्त्रीदोषो वा ततः क्षेत्राच्चारित्रार्थिना निर्गन्तव्यमिति ततो निर्गच्छन्नक्षमत्वाद्यदकल्प्यमासेवते ३ । तपोनिमित्तं- यत्तपः करिष्यामीति बुद्धया घृतादि पिबेत् , कृते वा विकृष्टतपसि मासक्षपणादौ लाजातरणादि पिबेत् , तीर्यत इवास्यामतिस्वच्छतयेत्यधिकरणेऽनटि तरणं, लाजा-भ्राष्टा ब्रीहयस्तै निवृत्तं तरणं लाजातरणम् , उपचारात पेयाऽभिधीयते तां पिबेत् , यद्वाऽऽधाकर्मादि तस्मै दद्यान्माऽन्येन शीतादिना रोगो भूत् , शर्करामलकादयोऽस्य वा दीयन्त इति ४ । प्रवचनरक्षानिमित्तं-विष्णुकुमारादिवद्वैक्रियकरणादि ५ । समितिहेतौः-ईसमितिर्न शुद्धयतीति चक्षुनिमित्तं वैद्योपदेशादौषधादिपानं कुर्यात् , कथमपि चित्तव्याक्षेपादिसम्भवे मा भाषासमितावसमितो भूवमिति तत्प्रशमनार्थमौषधादि पिबेत् , ग्लानत्वादिभावे मा आधाकर्मिकं ग्रहीषमिति शङ्कितान्षुि दोषेव्वसंस्तरणे एषणासमित्यर्थमकल्प्यं गहीयात , दीर्घाध्वप्रतिपत्तौ वाध्वकल्पं सेवेत, आदाननिक्षेपणासमित्यै कश्चित्कम्पवातादिना कम्पमानकरोऽन्यत्र प्रमार्जयत्यन्यत्र वस्तु निक्षिपत्यतस्तत्प्रशमनार्थमौषधादि विदध्यात् , पारिष्ठापनिकासमित्यै स्थण्डिलाभावे कायिकी सज्ञां वा कदाचिदक्षमतया पृथिव्यादीन् विराधयन्नपि कुर्वीत, मा ममेदानी कायिक्याद्याबाधया मृत्युभूत् , जीवन् पुनरिमां समिति यथावस्थितां पालयिष्यामीति ६। गुप्तिहेतोः-कदाचिद्विषमातङ्कादावनन्यौषधप्रतिकार्ये वैद्योपदिष्टं विकटं स्वल्पमेवासेवते माऽहं वैकल्प्यान्मनोवाकायैरगुप्तो भूवमिति ७ । साधर्मिकवात्सल्येन हेतुना किञ्चिदकल्प्यं प्रतिसेवते यथा-वनस्वामिनाऽशिखाकमुण्डः पटेऽधिरोप्य दुर्भिक्षान्निस्तारितः, न चैतत्कल्पते, असंयतस्याऽऽस्स्वेत्याद्याज्ञादानस्यापि निषिद्धत्वात् ८ । कुलगणसङ्घकार्येषु समुत्पन्नेषु वशीकरणादि चूर्णयोगादि वा करोति ११ । आचार्यासहिष्णुग्लानबालवृद्धानां
Jain Education International
For Private & Personal Use Only.
www.jainelibrary.org