________________
માર્કોનું, એવું નથી.ગમેતે દેશ, સમાજ કે મનુષ્ય પાસે ભલે હોય. પણ વિજ્ઞાન તે વિજ્ઞાન જ છે અને તે એકસરખું જ હોવાનું, એવું જ અજ્ઞાનનું પણ સમજવાનું. કંપાલામાં જે અજ્ઞાન, ફળના રસ વાટે, માનવીના શરીરમાં પ્રવેશે છે, એ જ અજ્ઞાન, અહીં પણ લારીઓમાં અને હેટમાં મળતા ચટાકેદાર ખાદ્યપદાર્થો દ્વારા, અહીંના માનવીના શરીરમાં પ્રવેશતું રહે છે. એ અજ્ઞાન ક્યારેક રોગાણુ લઈને પ્રવેશે છે. કયારેક એ વિષાણુને ખેચી લાવે છે, તે કયારેક મૃત્યુનો મેળાપ પણ કરાવી આપે છે! અને છતાં, આ અજ્ઞાનને દવાખાનાંઓને સ્વાંગ સજીને બેઠેલા વિજ્ઞાનનું રક્ષણ મળતું રહે છે ત્યાં સુધી તેને આંચ આવવાની કઈ શકયતા નથી. માણસને, પોતાના વિજ્ઞાનરક્ષિત અજ્ઞાનને હોંશભેર વળગી રહેવાની બાબતે, બેવડુ ધેરણ અપનાવવાનું હજી ગનીમત નહિ લાગતું હોય કદાચ!
આ મુદ્દા પર નવેસરથી, ઉંડો વિચાર કરવાની એક સરસ તક, પર્યુષણ પર્વના રૂપમાં, સામે આવીને ઊભી છે. એ તકનો સદુપયેાગ કરી લેવામાં જ આપણો જયારે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org