Trishashtishalakapurushcharitammahakavyam Parva 8 9

SR No.: 001458
Original Sutra Author: Hemchandracharya
Author: Ramnikvijay Gani
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad
Publication Year: 2006
Total Pages: 282
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Story
File Size: 8 MB

Page 75

कलिकालसर्वज्ञ श्रीहेमचन्द्राचार्यगुम्फितं
(अष्टमं पर्व
देव्युवाच च हे वत्से ! प्रतिमा भाविनोऽर्हतः । एषा श्रीशान्तिनाथस्य पूजनीया त्वयाऽनिशम् ॥३१०॥ इत्युक्त्वाऽन्तर्दधे देवी प्रतिमां दवदन्त्यपि । निनायोत्फुल्लनयना वन्दित्वा निजवेश्मनि ॥ ३११॥ |[रममाणा वयस्याभिः सुदंती दवदन्त्यथ । यौवनं पावनं प्राप प्रपां लावण्यवारिणः ॥ ३१२ || राजा राज्ञी च तां दृष्ट्वा कन्यामन्यूनयौवनाम् । तद्विवाहोत्सवं द्रष्टुभभूतामुत्कमानसौ ॥३१३॥ तस्यास्तत्तद्गुणगणानुरूपवरचिन्तया । पितरावत्यदूयेतामन्तःशल्यातुराविव ॥ ३१४|| क्रमेण दवदन्त्यष्टादशवर्षा बभूव च । न तूपलेभे भूपालस्तद्योग्यं प्रवरं वरम् ॥३१५॥ स्वयंवरोऽतिप्रौढानामनूढानां हि योषिताम् । युक्त इत्यादिशद् दूतान् राज्ञामाहूतये नृपः ||३१६ ॥ राजानो राजपुत्राश्च युवानः परमर्द्धयः । आययुस्त्वरितं तत्र स्पर्धमाना मिथः श्रिया ||३१७ || दृश्यमानैः करैटिभिरसङ्ख्यैर्भूभुजां तदा । उपत्यकेव विन्ध्याद्रेः कुण्डिनोपान्तभूरभूत् ॥३१८॥ निषधोऽपि हि तत्राऽऽगान्नृपतिः कोशलेश्वरः । नलेन कूबरेणाऽपि पुत्राभ्यां सहितस्तदा ॥३१९॥ सर्वेषां स्वागतं राज्ञामभियानपुरःसरम् । चकार कुण्डिनाधीशोऽतिथीनामुचितं ह्यदः ॥ ३२० ॥ भीमोऽथ कारयामास स्वयंवरणमण्डपम् । पालकस्य विमानस्याऽनुजन्मानमिवर्द्धिभिः ॥३२१॥ मञ्चांश्च मण्डपस्याऽन्तर्विमानाभानकारयत् । प्रत्येकं स्थापितस्वर्णसिंहासनमनोरमान् ॥३२२॥ |[राजानोऽथाऽऽययुस्तत्र स्पर्धमाना महर्द्धिभिः । दिव्यालङ्कारवसनाः शक्रसामानिका इव ॥३२३॥ सर्वे निषेदुर्मञ्चेषु विपञ्चितवपुः श्रियः । नानाविधाभिश्चेष्टाभिः स्पष्टवैदग्ध्यबन्धुराः ॥३२४|| कृतोत्तरीयपर्यङ्कश्चलद्दलमनोरमम् । करेण लीलाकमलं लालयामास कञ्चन ॥ ३२५ ॥ सुगन्धिमल्लिकापुष्पाण्याजघ्रौ कोऽपि भृङ्गवत् । मन्मथस्य यशोराशिवणिकामिव निर्मलाम् ॥३२६॥ करेणोल्लालयामास कश्चित् कुसुमकन्दुकम् । मृगाङ्कमण्डलं व्योम्नि स्रष्टुकाम इवाऽपरम् ॥ ३२७॥ व्यलिखल्लीलया पाणि-पाणिजाग्रैः क्षणे क्षणे । कोऽपि स्वां भांसुरी सान्द्रसारं ङ्गमदपङ्किलाम् ॥३२८॥ दीप्ताङ्गुलीयमणिना पाणिना दृढमुष्टिना । मुष्टिग्रस्तदन्तमुष्टिं छुरीं कश्चिदनीनृतत् ॥३२९|| छेकः केतकपत्राणि दारं दारमुदारधीः । जग्रन्थ कोऽपि कमलं कमलाकमलोपमम् ॥३३०|| कश्चिदामलकस्थूलमुक्ताफलविनिर्मितम् । कण्ठावलम्बिनं हारं मुहुः पस्पर्श पाणिना ॥३३१॥ देवता देवतागारमिव तं वरमण्डपम् । भूषयन्ती दवदन्त्यप्याययौ पितुराज्ञया ॥ ३३२|| अलङ्करणसन्दोहैर्मुक्तामणिविनिर्मितैः । अलङ्कृताङ्गवयवामुत्फुल्लामिव मल्लिकाम् ॥३३३|| प्रसरत्सारणीवारितरङ्गकुटिलालकाम् । बिभ्राणां तिलकं भाले युवराजं रवेरिव ॥ ३३४॥ कज्जलश्यामलकचां नीरन्ध्रकुचमण्डलाम् । वस्त्राणि रम्भागर्भत्वक्सगर्भाणि च बिभ्रतीम् ||३३५|| स्वच्छश्रीचन्दनरसविलिप्तामायतेक्षणाम् । दवदन्तीं नृपाः प्रेक्ष्य चक्षुस्तत्रैव चिक्षिपुः ॥ ३३६ ॥ चतुर्भिः कलापकम् ॥ [अन्तःपुरप्रतीहारी ततश्च नृपशासनात् । तस्याः शंसितुमारेभे नामग्राहं महीपतीन् ||३३७|| शिशुमारपुराऽऽयातो जितशत्रुनृपात्मजः । ऋतुपर्णनरेन्द्रोऽयं देवि ! सम्भाव्यतां दृशीं ॥ ३३८ ॥ इक्ष्वाकुवंशतिलको गुणरत्ननिधानर्भूः । चन्द्रभूश्चन्द्रराजोऽयमर्मुकं किं वुवूर्षसि ? ||३३९॥ चम्पेशो भोगवंश्योऽयं सुबाहुर्धरणेन्द्रभूः । अमुं वृणीष्व जाह्नव्या सेव्यसे शीकैरानिलैः ||३४०|| राजा रोहीते केशोऽयं पावैनिश्चन्द्रशेखरः । द्वात्रिंशद्ग्रामलक्षाधिपतिस्ते किमु रोचते ? || ३४१ ॥
२
४८
१. सुदन्ती मु० । २. प्राप सौभाग्य प्रपां० खं० २ । ३. गजैः । ४. तलहट्टी । ५. कोसले० खं० १ २ सू० । ६. अभिगमनपूर्वकम् । ७. विस्तारित । ८. पाणी पाणि० मु० २. । पाणि-पाणिजाग्रैः हस्त-नखग्रैः । ९. स्वामासुरीं मु०, खं० १-२, ला०सू० । श्मश्रूम् । १०. मृगमदलिप्ताम् । ११. मुष्टौ ग्रस्तो धृतो दन्तनिर्मितो मुष्टि: (दन्तमुष्टिः ) यस्या: छुर्या: । १२. ० मुष्टि- छुरीं खं० १ २, ला० सू० । १३. ०वलम्बितं मु० । १४. ०दन्त्यथा० मु० । १५. ० विलिप्ती० खं० १ सू० । १६. शिंशु० खं० २ । सुंसुमार० पु. । १७. दृशि सू० । १८. ० निधानसूः खं० १ २, सू० । १९. ०ममुं किं न वु० खं० १ । किं न हर्षसि पु० । २०. ० वंशोऽयं मु० । २१. सीकरा० ला०पा० आ०मु० । २२. रोहीतक - ईशः । २३. पावनश्चन्द्र० ला० पवनपुत्रः ।
For Private Personal Use Only