Trishashtishalakapurushcharitammahakavyam Parva 8 9

SR No.: 001458
Original Sutra Author: Hemchandracharya
Author: Ramnikvijay Gani
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad
Publication Year: 2006
Total Pages: 282
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & Story
File Size: 8 MB

Page 143

॥ अष्टमः सर्गः ॥
अथ 'रोधान्नेमिनाथोऽमुञ्चत् कृष्णारिपार्थिवान् । तं नमस्कृत्य तेऽप्येवं रचिताञ्जलयोऽवदन् ॥१॥ तदैव ही जरासन्धो वयं च विजिता: प्रभो ! । यदैव त्वं यदुकुलेऽवातारीस्त्रिजगत्प्रभुः ॥२॥ एकोऽपि विष्णर्हन्तैव प्रतिविष्णोर्न संशयः । किं पुनर्यस्य नाथ ! त्वं सहायो बान्धवोऽपि च ॥३॥ एतन्न ज्ञातमस्माभिर्जरासन्धेन चाऽग्रतः । तदकृष्महि कर्मेदमीदृशी भवितव्यता ॥४॥ अद्य त्वा शरणं प्राप्ताः सर्वेषां शिवमस्तु नः । खलूक्त्वा यदि वाऽधित्वत्प्रणतानां स्वतः शिवम् ।।५।। इत्युक्त्वा तैः स्थितैर्भूपैः सह नेमिर्ययौ हरिम् । अवतीर्य रथाद् गाढं हरिरप्यालिलिङ्ग तम् ॥६॥ हरिर्ने मिगिरा राज्ञस्तान् स्वीचके तथा च तम् । जारासन्धिं सहदेवं समुद्रविजयाज्ञया ॥७॥ दत्त्वा मगधतुर्यांशं सहदेवं पितुः पदे । हरिरारोपयामास कीर्तिस्तम्भमिवाऽऽत्मनः ॥८॥ महानेमिं शौर्यपुरे समुद्रविजयात्मजम् । कोशलायां रुक्मनाभं हिरण्यनाभनन्दनम् ॥९॥ अनाददानस्य राज्यमुग्रसेनस्य नन्दनम् । धरसंज्ञं मथुरायां स्थापयामास केशवः ॥१०॥ युग्मम् ।। पाअथ प्रत्यक्पयोराशौ ममज्जाऽर्यममण्डलम् । विसृष्टो नेमिनाथेन मातलिश्च दिवं ययौ ॥११॥
कृष्ण: कृष्णाज्ञयाऽन्ये च स्वं स्वं शिबिरमभ्ययुः । समुद्रविजयश्चाऽस्थाद् वसुदेवागमोत्सुकः ॥१२॥ वासुदेवं द्वितीयेऽह्नि समुद्रविजयान्वितम् । खेचर्यः स्थविरास्तत्र एयुरित्यूचिरे च ताः ॥१३॥ प्रद्युम्न-शाम्बसहितो वसुदेवः सखेचरः । नचिराँदयमायाति श्रूयतां तस्य चेष्टितम् ॥१४॥ तदेत: स्थानतः सार्धं पौत्राभ्यां खेचरैश्च तैः । वैताढ्यं वसुदेवोऽगाद् युयुधे चाऽरिखेचरैः ॥१५।। नीलकण्ठा-ऽङ्गारकाद्याः खेचराः पूर्वविद्विषः । सर्वे सम्भूय सम्भूय वसुदेवमयोधयन् ॥१६॥ तद्यद्धान्तहस्तनेऽहन्यचश्चाऽऽसन्नदेवताः । व्यापादितो जरासन्धः कष्णो विष्णुरभूदिति ॥१७॥ तच्छ्रुत्वा खेचराः सर्वे रणं त्यक्त्वा व्यजिज्ञपन् । राजे मन्दरवेगाय सोऽपि तानेवमादिशत् ॥१८॥ सर्वेऽप्यायात भो ! यूयं महाप्राभृतपाणयः । द्वारेण वसुदेवस्य यास्यामः शरणं हरिम् ॥१९॥ इत्युक्त्वा वसुदेवान्ते गत्वा स भगिनी निजाम् । प्रद्युम्नाय ददौ पुत्री राजाऽपि त्रिपथर्षभः ॥२०॥ राजा देवर्षभो वायुपथश्च तनये निजे । श्रीमच्छाम्बकुमाराय ददतुः परया मुदा ॥२१॥ सहैव वसुदेवेन सर्वे विद्याधरेश्वराः । अद्याऽऽयान्ति पुरश्चैतदाख्यातुं प्रेषिता वयम् ।।२२।। एवं तासु ब्रुवाणासु वसुदेवः सखेचरः । प्रद्युम्न-शाम्बसहितस्तत्राऽऽगान्नयनोत्सवः ॥२३॥ आनर्चः खेचराः कष्णं वसधाराविडम्बिभिः । स्वर्णरत्नैर्विविधैश्च स्यन्दना-ऽश्व-गजादिभिः ॥२४॥ जयसेनप्रभृतीनां प्रेतकार्य व्यधाद्धरिः । जरासन्धप्रभृतीनां सहदेवनृपः पुनः ॥२५॥ पत्युः पितुश्च संहारं सकुलस्याऽपि वीक्ष्य सा । स्वजीवितं जीवयशा जहौ ज्वलनसाधनात् ॥२६॥ 'चुत्कू(कू)न्दिरे यदानन्दं यदवस्तज्जनार्दनः । तत्राऽऽनन्दपुरं चक्रे सिनपल्लीपदे पुरम् ॥२७॥ पाततः स्थानाच्च गोविन्दः खेचरैर्भूचरैर्वृतः । षड्भिर्मासैर्भरतार्धं संसाध्य मगधेष्वगात् ॥२८॥
तत्रैकयोजनोत्सेधां विस्तारेऽप्येकयोजनाम् । भरतार्धवासिनीभिर्देवताभिरधिष्ठिताम् ॥२९।। शिलां कोटिशिलां नाम 'दक्षिणेतरबाहुना । चतुरङ्गलमुद्दधे पृथ्वीतः कंससूदनः ॥३०॥युग्मम् ॥ पातां भुजाग्रे दधौ विष्णुराद्यो मूर्ति द्वितीयकः । कण्ठे तृतीयस्तुर्यस्तूरःस्थले पञ्चमो हृदि ॥३१॥ षष्ठः कट्यां 'षडधिकस्तूर्वोराजानु चाऽष्टमः । चतुरङ्गलमन्त्योऽवसर्पिण्यां ते पैतबलाः ॥३२॥ ततोऽगाद् द्वारकां कृष्णोऽर्धक्रित्वेऽभ्यषेचि च । भक्त्या षोडशभी राज्ञां सहौस्त्रिदशैस्तथा ॥३३॥ १. कारागारात् । २. वञ्चिताः मु० र० । ३. अत्र खलुशब्दोऽलमर्थे । ४. जरासन्धि मु० जरासन्धपुत्रम् । ५. पश्चिमसमुद्रे । ६. सूर्यमण्डलम् । ७. शीघ्रम् । ८. तदित: मु. । ९. त्वयुद्धा० खं० २ । १०. चुस्कुन्दिरे मु० । ११. असाधयद् भरतार्धं मगधेषु जगाम च खं० १, सू० । १२. वामहस्तेन । १३. सप्तमः । १४. क्षीयमाणबलाः । १५. वासुदेवत्वे ।