________________
[11]
रह्यो छे ।' उद्गाथ, विगाथ, अवगाथ, संगाथ, उपगाथ
गाथनी पछी (एटले के गाथाना पूर्वार्धना अंत्य गुरुनी पहेला आवता वधााराना बे चतुष्कल पछी) उत्तरोत्तर बे बे चतुष्कल उमेरवाथी जे छंदो थाय छे ते अनुक्रमे उद्गाथ, विगाथ, अवगाथ, संगाथ अने उपगाथ । उद्गाथ, उदाहरण : सिरिवद्धमाण-जिणवर 'उग्गाहं तो सुराहिवो तुज्झ अइसय-सिरिं परूढ
रोमंचो। अहिलसइ मुह-सहस्सं ठाणे दिट्टी-सहस्सस्स ॥ ४२
'हे जिनवर श्रीवर्धमान, तारा अतिशयोनी शोभानी स्तुति करतो, रोमांचित थयेलो देवराज इंद्र पोतानां हजार नेत्रोने स्थाने हजार मुख होय तो सारुं एवी अभिलाषा सेवे छे ।'
विगाथ, उदाहरण : सिरिकुमरवाल-भूवइ अच्चब्भुअ-चरिअ-वण्णणं तुज्झ जो किर करेउमिच्छइ कुसग्ग-तिक्ख-बुद्धी-वि । बाहाहिं सो 'विगाहि'उमिच्छइ रयणायरं सयलं ॥ ४३
__'हे महाराज कुमारपाळ, जे कोई कुशाग्र जेवी तीक्ष्ण बुद्धिवाळो पण तारा अद्भुत चरित्रनुं वर्णन करवा इच्छे ते पोतानी भुजाओथी आखो समुद्र तरवा इच्छे एवं थाय ।'
अवगाथY उदाहरण : सो जयइ अजल-ठाणं वाया-गुंफो पुराण-सुकईण को-वि अन्नो च्चिअ सरि-नाहो अकलिअ-मज्झो सया-वि विबुहेहि । जो 'अवगाहि'ज्जंतो निरंतरं देइ अमय-रसं ॥ ४४ ___ 'प्राचीन सत्कविओना वाचागुंफनो जय हो ! ए वाचागुंफ एवो कोईक अनोखो सागर छे जे "अ-जल-स्थान" छे (१. जे जळ रहित छे, २. जेमां जडने कशुं स्थान नथी ।), अने विद्वानो जेनुं मध्य (मर्म) सदंतर कळी शक्या नथी ।' संगाथनुं उदाहरण : अने जेनुं अवगाहन करता निरंतर अमृतरसे सांपडे छे ।
नह-कोलस्स व दाढा तिक्ख-खुरुप्पं व जलण-उत्तिण्ण-अणंगमहाभडस्स किंसुअवतंसउ व्व पुरुहूअ-वल्लह-दिसाइ एत्ताहे । कणय-पिसंगा हरिशंक-लेहिआ सहइ उअयंती ॥४५
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org