________________
श्री हीरसुन्दर' महाकाव्यम् 'मुक्तास्वर्णमणीगणाः पुनरमी येषां "मुनीनां ‘गुणा
यानान्यद्भुतभावनाश्च यशसां पुञ्जाः पुरोगामिनः ॥१५१॥ 'विश्वस्फूर्जदमारिशिष्टपटहा मोहाद्यरिध्वंसिनः
साम्राज्यं दधतेऽनिशं दशदिशां ये सार्वभौमा इव । ये श्वेतांशुकशालिनः कुमुदिनीकान्ता इव मापते !
ते प्राप्ताखिलकामिता इव वयं नाऽऽशास्महे किञ्चन ॥१५२॥ युग्मम्
(१) अश्वाः । (२) गजाः । (३) खंती मद्दवअज्जवे'त्यादि दशप्रकारसाधुधर्माः । (४) शीलाङ्गनामानः स्यन्दनाः । (५) अष्टादशसहस्त्राः । (६) मौक्तिक-कनाक]-रत्नव्रजाः । (७) साधूनाम् । (८) सप्तविंशति गुणाः- षड्व्रतपालनं, षट्कायरक्षा, पञ्चेन्द्रियनिग्रहः, निर्लोभता १, क्षमा १, भावसत्यम् १, क्रियाविशुद्धिता १, मनोवाक्कायजयः ३, संयमयोगयुक्तता १, शीतादिवेदनासहनं १ उपसर्गसहनानि च । (९) वाहनानि । (१०) अनित्यादिद्वादशभावनाः । (११) यशोराशयः । (१२) अग्रे गमनशीलाः ॥१५१॥
(१) त्रिभुवने वाद्यमाना दयाशिक्षारूपा आनकाः । (२) मोहप्रमुखरिपुघातकाः । (३) राजराजत्वम् । (४) दशानामप्याशानाम् । (५) चक्रवर्तिन इव । (६) श्वेतैर्वसनैः किरणैश्च शालन्ते इत्येवंशीलाः । (७) चन्द्राः । (८) अधिगतसमग्रकामाः । (९) न काङ्क्षामः ॥१५२॥
'श्रीरामे भरतेनेव, भक्तेन स्वामिनि त्वया । इदं युदुच्यते सर्वं, तद॑ञ्चत्यौचिती यतः ॥१५३॥
(१) रामचन्द्रे । (२) केकयीतनयेन । (३) सेवासक्तेन । (४) अकब्बरे । (५) प्रदानादि । (६) योग्यताम् । (७) प्राप्नोति ॥१५३॥
उपकर्तुं जलदा इव, परपुष्टा इव पुनः प्रियं वक्तुम् । स्नेहितुमिव दृग्पद्माः, प्रायः प्रभवन्ति भुवि सुजनाः ॥१५४॥
(१) उपकारं कर्तुम् । (२) मेघा इव । (३) कोकिला इव । (४) मिष्टम् । (५) भाषितुम् । (६) स्नेहं कर्तुम् । (७) नयनकमलाः । उक्तं च - "पाण्योरुपकृति सत्त्वं स्त्रिया भग्नशुनो बलम् (?) । जिह्वाया दक्षतामक्ष्णोः, सखितां शिक्षयेत्सुधीः" ॥ इति वचनात् । (८) समर्थीभवन्ति ॥१५४॥
'किं बहुनाऽऽशुगसूनो-रिवाऽऽत्मभर्तुर्विधातुरादेशम् । नीतिमतो दाशरथे-रिव राजन् ! 'धर्मलाभस्ते ॥१५५॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org