________________
२१२
अंगविज्जापइण्णयं तत्थ धणसारो भूमीगतो खेत्तगतो आरामगतो < गामगतो णगरगतो त्ति भूमीगतो एस सारो पुव्वमाधारयितव्वो भवति । तत्थ महावकासेसु अवत्तेसु भूमीसारो विण्णेयो। तत्थ सयणा-5ऽसण-पाण-भोयण-वत्था-5ऽभरणगते गिहसारं बया । तत्थ चतरस्सेस खेत्तसारं बया । उवग्गहणेस आरामसारं बुया । रायगते विजयगते अव्वत्ते गामसारं
बूया। रायगते विजयगते अव्वत्ते णगरसारं बूया । एतेसामेव जमकोदीरणे रज्जसारं बूया । इति भूमीगतो धणसारो 5विण्णेयो ।
तत्थ पाणसारो धणसारो दुविधो आधारयितव्वो भवति-मणुस्ससारो १ तिरिक्खजोणियसारो चेव २ । तत्थ सव्वसज्जीवगते पाणसारं बूया । तत्थ उज्जुभागेसु सव्वमणुस्सगते य मणुस्ससद्द-रूवपादुब्भावेसु य मणुस्ससारं बूया । तत्थ तिरियामासे सव्वतिरियजोणिगते सव्वतिरिक्खजोणियसद्द-रूवपादुब्भावे तिरिक्खजोणिगतं सारं बूया ।
तत्थ तिरिक्खजोणियगतो सारो णातव्वो भवति-अस्सा हत्थी गो-महिसं अयेलकं खरोट्टमिति विण्णेयं । तत्थ 10 सव्वसिंगिगते सिंगिपडिरूव-सद्दपादुब्भावे हत्थि-गो-माहिसं अयेलकमिति विण्णेयं भवति । तत्थ तिणभोयिसु तिणभोयी विण्णेया । मंस-रुधिरभोयीसु हत्थी विण्णेया । कण्हेसु हत्थी वा मासा वा विण्णेया । खत्तिसु हत्थी वा अस्सा वा पसू वा विण्णेया । सेतेसु खरा विण्णेया । सामेसु उट्टा विण्णेया । गहणेसु अयेलकं विण्णेयं । उपग्गहणेसु अस्सा गो-माहिसं उट्ट-खरे बूया । आकासेसु अगहणेसु य कायवंतेस हत्थी विण्णेया । मज्झिमकायेसु अस्सा गोमाहिसा उट्टा य विण्णेया । मज्झिमाणंतरकायेसु खरा विण्णेया । पच्चवरकायेसु अयेलका विण्णेया । इति तिरिक्खजोणिगतो 15 मणुस्सगतो दुपद-चतुप्पदगतो पाणसारो विण्णेयो भवति ।
तत्थ धणसारो अज्जीवो सज्जीवो य दुविधो विण्णेयो । वित्थरतो एक्का(बा)रसविधो भवति-वित्तसारो १ सुवण्णसारो २ रुप्पसारो ३ मणिसारो ४ मुत्तासारो ५ वत्थसारो ६ आभरणसारो ७ सयणासणसारो ८ भायणसारो ९ दव्वोपकरणसारो १० अब्भुपेहज्जसारो ११ धण(ण्ण)सारो १२ । इति धणसारो विण्णेयो । तत्थ सव्वसंघातेसु वित्तेसु
चतुरस्सेसु य काहावणसारो विण्णेयो भवति १ । पीतकेसु तंबेसु य सुवण्णसारो विण्णेयो २ । सेतेसु अग्गेयेसु 20 य रुप्पसारो विण्णेयो ३ । अणग्गेयेसु मणिसारो विण्णेयो ४ । आपुणेयेसु मुत्तासारो विण्णेयो ५ । किसेसु वित्थतेसु पुधूसु य सव्ववत्थगते सव्वतंतुगते चेव वत्थसारो विण्णेयो ६ । सामेसु सव्वआभरणगते य आभरणसारो विण्णेयो ७ । चतुरस्सेसु कडीयं च आसणसारो विण्णेयो, पढेसु (वट्टेसु) सव्वसत्तेसु य सयणसारो विण्णेयो ८ । पुधूसु सव्वभायणपडिरूवगते य भायणसारो विण्णेयो ९ । हत्थ-पादपरामासे सव्वसिप्पिकगते य उवकरणगते य उवकरणसारो विण्णेयो १० । आहारेसु सव्वेसु अब्भुपहज्जेसु सद्द-रूवेसु य अब्भुपहज्जाणं अब्भुपहज्जसारो विण्णेयो ११ । 25 अणूसु सव्वधण्णगते य धण्णसारो विण्णेयो १२ । चलेसु पाद-जंघे य जाणसारो विण्णेयो । इति धण्ण(ण)सारो सज्जीवो अज्जीवो य दुविधो विण्णेयो एक्कारसविधो (बारसविधो) वित्थरेण वक्खातो भवति ।
तत्थ मित्तसारो पंचविधो आधारयितव्वो भवति । तं जधा-संबंधिसु १ मित्ताणि २ वयस्सा ३ थिया ४ कम्मकर-भिच्चवग्गे ५ चेति । तत्थ अब्भंतरभंतरेसु सव्वसंबंधिगते य संबंधिणो विण्णेयो(या) १ । बाहिरब्भंतरेसु सामेसु य मित्ता विण्णेया २ । सामेसु वयस्सा विण्णेया ३ । थीणामेसु थिया विण्णेया ४ । पेस्सेसु अंतेवासी विण्णेया, बाहिरेसु 30 बाहिरो कम्मकर-भिच्चवग्गो त्ति विण्णेयो ५ । तत्थ थीसु पुव्वाधारितासु समागमेसु भज्जावग्गो विण्णेयो । सामेसु गमेसु
अंतेसु सहिवग्गो विण्णेयो । पच्चवरकायेसु दासिवग्गो कम्मकरवग्गो त्ति वा विण्णेयो । तत्थ भज्जासु पुव्वाधारितासु बालेयेसु थणेसु य कोमारीणं भज्जाणं सारं बूया । चलेसु पुणब्भवाणं भज्जाणं सारं बूया । तत्थ पुरिसेसु संबंधिसु य
१४ एतच्चिान्तर्गतः पाठः हं० त० नास्ति ॥ २ "माहारियव्वो हं० त० ॥ ३ हत्थ सप्र० ॥ ४ वा मसा हं० त० ॥ ५ "पहेज्ज हं० त० विना ॥ ६ <Do एतच्चिह्नान्तर्गत: पाठ: हं० त० नास्ति ॥ ७ अण्णेसु हं० त० ॥ .८ समागमेसु हं० त० विना ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org