________________
૨૭૨ આરામભા રાસમાળા
૪પ. અઢાર ભાર વનસ્પતિ: તમામ વનસ્પતિ. એક ભાર એટલે બાર કરોડ, ત્રીસ લાખ, એક હજાર છસો આઠ. ૧૮ ભારનાં જુદાં જુદાં વગીકરણ આ પ્રમાણે છે: ૧. ૪ ભાર પુષ્પરહિત, ૮ ભાર પુષ્પસહિત, ૬ ભાર વલ્લી. ૨. ૪ ભાર કટુ, ૨ ભાર તિક્ત, ૩ ભાર અમલ, ૩ ભાર મધુર, ૧ ભાર ક્ષાર. ૨ ભાર કષાય, ૧ ભાર સવિષ, ૨ ભાર વિષરહિત. ૩. ૬ ભાર કે ટકવાળી, ૬ ભાર સુગંધવાળી, ૬ ભાર ગંધવગરની.
૪૭. કંક.વિણાસ. (આ વૃક્ષેથી) કંઠમાળ વગેરે સૌ ગગને વિનાશ થાય છે.
પર. અહિરુષિ વાસિગ આવીઉ : વાસુકિ તે નાગરાજ, એનો સમુદ્રમંથન વખતે દોરડા તરીકે ઉપયોગ થયેલો. અહીં આવા નાગને રૂપે દેવતાઈ નાગ આવેલ છે એવું તાત્પર્ય છે.
પ. પૂછિ મંત્રિ કુમાર : કુમાર (રાજા) મંત્રીને પૂછે છે.
૬૧. કિન્નરીઃ જૈન પરંપરા મુજબ આઠ પ્રકારના વ્યંતરદેવ (વચલી કેટિના દેવ) - પિશાચ, ભૂત, યક્ષ, રાક્ષસ, કિન્નર, કપુરુષ, મહેરગ અને ગ ધર્વ. કિન્નર સંગીતજ્ઞ છે. વિદ્યાધરી : ચમકારક શક્તિ ધરાવનાર, પરીની કક્ષાનાં અતિપ્રાકૃતિક ત.
૩. બહુરિ ચસિઠિ કલા: ચોસઠ અને તિર કળા – વિદ્યા. કૌશલ – ની જુદીજુદી યાદીઓ મળે છે. તે કળા સામાન્ય રીતે પુરુષની મનાય છે. અહીં વિદ્યુપ્રભામાં બધા પ્રકારનાં કોશલે છે એમ કહેવાનો આશય છે.
૧૪. જે થાનકથી આવયાં. ક્યાંની – કયા ગામની છે? ૬૬. ગિઉ.ભાણઃ આ મંત્રીનું વર્ણન જણાય છે. ૬૭. તસુ કારણિ મંત્રીને માટે (બ્રાહ્મણે આસન મૂકયું). ૬૯. કારણ મન તણું: મનની વાત. આ પ્રધાનની ઉક્તિ છે. ૩૦. જોસી લગન સોધાઉિ જોશી પાસે લગ્ન જાવડાવ્યું.
૭૨. “નામની સાથે પ્રાસમાં “પ્રમ” પાઠ ક૯યો છે, “ગાનને અથ બેસતા નથી.
૭૬. જાણિ ઉમાહ : ઉત્કંઠા અનુભવે છે.
૭૯. “પખાલ કાઈ વાદ્યનું નામ મળતું નથી, તેથી “પખાજ' (પખવાજ) પાઠ કર્યો છે.
૮૦. લોક...ઠામ : લોકોનાં લાખ ઠામ જોવાય છે એટલે કે લેકે ઠેરઠેર એકઠાં થયેલાં છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
