SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 239
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ १२० ] लक्खंडागमे जीवाणं [१, १, २. स्वयम्भूः । सरीरमेयस्स अस्थि त्ति सरीरी । मनुः ज्ञानं तत्र भव इति मानवः । सजणसंबंध- मित्त-वगादिसु संजदि ति सत्ता । चउग्गह- संसारे जायदि जणयदि ति जंतू । माणो यस्स अस्थि ति माणी । माया अस्थि ति मायी । जोगो अस्थि त्ति जोगी । अइसह- देह - पमाणेण संकुडदि ति संकुडो' । सव्वं लोगागासं वियापदि ति असंकुडो' । क्षेत्रं स्वस्वरूपं जानातीति क्षेत्रज्ञेः । अट्ठ-कम्मभंतरो त्ति अंतरप्पा । इसलिये विष्णु है । स्वतः ही उत्पन्न हुआ है, इसलिये स्वयम्भू है । संसार अवस्था में इसके शरीर पाया जाता है, इसलिये शरीरी है । मनु ज्ञानको कहते हैं । उसमें यह उत्पन्न हुआ है, इसलिये मानव है । स्वजनसंबन्धी मित्र आदि वर्ग में आसक्त रहता है, इसलिये सक्ता है । चार गतिरूप संसारमें उत्पन्न होता है, इसलिये जन्तु है । इसके मानकषाय पाई जाती है, इसलिये मानी है । इसके मायाकषाय पाई जाती है, इसलिये मायी है। इसके तीन योग होते हैं, इसलिये योगी है। अतिसूक्ष्म देह मिलने से संकुचित होता है इसलिये संकुट है । संपूर्ण लोकाकाशको व्याप्त करता है, इसलिये असंकुट है । लोकालोकरूप क्षेत्रको और अपने स्वरूपको जानता है, इसलिये क्षेत्रज्ञ है । आठ कर्मोके भीतर रहता है इसलिये अन्तरात्मा है । १ यद्यपि व्यवहारेण कर्मवशाद्भवे भवे भवति परिणमति, तथापि निश्चयेन स्वयं स्वस्मिन्नेव ज्ञानदर्शनस्वरूपेणैव भवति परिणमति इति स्वयम्भूः । गो. जी., जी प्र., टी. ३६६. २ व्यवहारेण औदारिकादिशरीरमस्यास्तीति शरीरी, निश्चयेनाशरीरः । गो. जी., जी. प्र., टी. ३६६. ३ व्यवहारेण मानवादिपर्यायपरिणतो मानवः उपलक्षणान्नारकः तिर्यङ् देवश्च । निश्चयेन मनौ ज्ञाने भवः मानवः । गो. जी., जी. प्र., टी. ३६६. ४ व्यवहारेण स्वजनमित्रादिपरिग्रहेषु सजतीति सक्ता, निश्रयेनासक्ता । गो. जी., जी. प्र., टी. ३६६. ५ व्यवहारेण चतुर्गतिसंसारे नानायोनिषु जायत इति जंतुः संसारीत्यर्थः । निश्चयेनाजन्तुः । गो. जी., जी. प्र., टी. ३६६. ६ व्यवहारेण मानोऽहंकारोऽस्यास्तीति मानी, निश्रयेनामानी । गो. जी., जी. प्र., टी. ३६६. ७ व्यवहारेण माया वंचना अस्यास्तीति मायी, निश्चयेनामायी । गो. जी., जी. प्र., टी. ३६६. ८ व्यवहारेण योगः कायवाङ्मनः कर्मास्यास्तीति योगी, निश्वयेनायोगी । गो. जी., जी. प्र., टी. ३६६. ९, १० व्यवहारेण सूक्ष्म निगोदलब्ध्यपर्याप्त कसर्वजघन्यशररिप्रमाणेन संकुटति संकुचितप्रदेशो भवतीति संकुट:, समुद्धतेि सर्वलोकं व्याप्नोतीति असंकुटः । निश्चयेन प्रदेशसंहारविसर्पणाभावादनुभयः किंचिदून चरम शरीरप्रमाण इत्यर्थः । गो. जी., जी. प्र., टी. ३६६. ११ नयद्वयेन क्षेत्र लोकालोकं स्वस्वरूपं च जानातीति क्षेत्रज्ञः । गो. जी., जी. प्र., टी. ३६६. १२ व्यवहारेण अष्टकर्माभ्यन्तरवर्तिस्वभावत्वात् निश्चयेन चैतन्याभ्यन्तरवर्तिस्वभावत्वाच्च अन्तरात्मा । गो. जी., जी. प्र., टी. ३६६. Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001395
Book TitleShatkhandagama Pustak 01
Original Sutra AuthorPushpadant, Bhutbali
AuthorHiralal Jain, Fulchandra Jain Shastri, Devkinandan, A N Upadhye
PublisherJain Sahityoddharak Fund Karyalay Amravati
Publication Year1939
Total Pages560
LanguagePrakrit, Hindi
ClassificationBook_Devnagari, Agam, Canon, & Karma
File Size13 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy