Setubandha

SR No.: 001384
Original Sutra Author: N/A
Author: Krishnakant Handiqui
Publisher: Prakrit Text Society Ahmedabad
Publication Year: 1976
Total Pages: 812
Language: English, Sanskrit
Classification: Book_English & Literature
File Size: 14 MB

Page 396

SETUBANDHÀ
235
यशः विललिता विद्रुता समुद्ररसना यथा स्यात् तथा अववल्गतु* रसनामिव समुद्र विध्य आक्रामतु । लङ्घयतां समुद्रो, रावणप्रतापमभिभूय युष्माकं यशः सस्विपि दिक्षु प्रसरतु इत्यर्थः ।
___Muda says दिश एव वध्वस्तासां निवहं युष्मद्यशो व्यामोतु आक्रामस्वित्यर्थः। प्राकृते यशःशब्दस्य पुंस्त्वात् प्रतिनायकत्वध्वनिः ..
12. K says प्राणभयात् भवद्भिः साहसं न क्रियते चेत् अकरणेऽपि यूयं मृतकल्पा इत्याह-पुंसा साहसं न क्रियते यत् तत् दयिंत जीवितं दयमानेन रक्षता किल। देङ् रक्षण इति धातुः । दयितं नीवं परिरक्षता पुंसा तत् क्रियत इत्यर्थः। किलशब्दोऽन्यथात्वं प्रकटयति । कुत इत्याह—यः पुमान् अप्रतिमुक्तसुकृतः पूर्व सुकृतकारिणामकृतप्रत्युपकार इत्यर्थः, सोऽपि जगति जीवन्मृतः गण्यत इति . Ramadrsti says साहसमशक्यकरणम् . Kula says यत् साहसं न क्रियते तत् किल दयित प्रिय नीवितं दयमानेन रक्षत।। तदपि वृथैव, यतो योऽप्रतिमुक्तसुकृतः प्रत्युपकारेण अपरिशोधितोपकारर्णः सोऽपि जगति जीवामृतो गण्यते जीवत्कार्याकरणात । तस्मात् रामप्रत्युपकारार्थ साहसमेवाश्रयत इति भावः . Muda says अधीगर्थ इत्यादिना कर्मणः शेषत्वेन विवक्षायां षष्ठी । अत्र तु शेषत्वाविवक्षया द्वितीयैव .
__13. K (chāyā) has किमिव न नानीथ . Kula has किं वा न जानीथ . K_ says परिणामे निर्वहणे. Kala says परं संमोहं कार्यानिश्चयं मूछों च ददाति . Deva says कार्य मृद्यमानं चेदत्यन्तं विचार्यमाणं चेत् .
* This word is restored from sC.
+ Rāmadrsti reads वसनं for-rasanam-युष्माकं यशः दिग्वधूनिवहं विलुलितं मर्दितमाक्षिप्तमित्यर्थः समुद्र एव वसनं यस्मिन् तथा अभिभवतु बन्दीमावमानयतु इत्यर्थः। अत्र हेतुः, दशाननस्य प्रतापेनैव पार्थिवेन परिगृहीतम् । प्रतिभटस्त्रीपरिभवो युक्त इति भावः .