________________
226
SETUBANDHA ___ 39. Ksays ईषत् समुद्रजले प्रेषिताक्ष यथा, विहसदवस्थायां वितीणों दत्तः प्लवगपतौ सल्लापश्च यथा, लक्ष्मणेन उदधौ दृष्टेऽपि अदृष्ट इव धैर्य न मुक्तम् . MY says सागरानादरेण विहसतानेन वितीर्णः प्लवगपतिना साध सल्लापो यथा स्यात् तथेति क्रियाविशेषणम् . Kula says शक्य एवायं लवितुमित्यवज्ञया ईषज्जलप्रेषिताक्षं यथा स्यात् तथा, विहसता वितीर्णः प्लवगपतेः संलापः अयमन्यैः सागरो दृष्टो योऽन्तराय इति श्रूयते इत्येवमादिव्यवहारो यत्र तद् धैर्यम् अदृष्टे उदधौ यथा न मुक्त तथा दृष्टेऽपि न मुक्तं लक्ष्मणेनापि। न केवलं रामेण इत्यपिशब्दार्थः . R says विहसता अर्थात स्वेन वितीणों दत्तः प्लवगपतये संलापः परस्परभाषण यत्र तत् (धैर्यम्)। सस्मितं सुग्रीवेण सह कथां कुर्वाणेन ....... कदाचित् समुद्रोऽपि कटाक्षित इति etc.
__40. K and Muda read शोभते (sohai) for pekkhai (R and Kula).
___K says हर्षेण निरायतं यथा उन्नमितत्वात् पीनतरालोकमतिपीनदर्शनं प्रकटोपरिभागं च प्रकाशोरःस्थलं च, अत एव अर्धोत्पतितमिव समुद्रलङ्घनार्थम् अर्धन उत्पतितमिव स्थिरं शरीरं रुदव, प्रकृतिं गमयित्वा प्लवङ्गाधिपोऽपि अशोभत । समुद्रदर्शनहर्षात् उन्नामितनिरायतपीनतरदर्शनप्रकटोपरिभागम् एवंभूतत्वात लङ्घनार्थ किंचिदुत्पतितमिव शरीरं निरुध्य राजेत्यर्थः . MY says niraa दीर्घ । पीनतरतयालोक्यमानः अत एव प्रकट उपरिभागो यस्य तत् शरीरं तथा rumbhiuna रुद्वा समुद्रदर्शनात् स्वयमेव उत्प्लवनोद्यतमिव देह निरुध्येत्यर्थः .
Kula says हर्षण लवनवशेन निरायतं यथा स्यात् तथा उन्नामितत्वात् अधिकविततहृदयत्वेन पीनतरो विशालः, आलोकेन स्फुरद्रूपतया प्रकट उपरिभागो यस्य तत् आत्मशरीरं समुद्रलङ्घनार्थम् अर्धोत्पतितमिव रुवा, प्लवगसैन्यसंबन्धबलापेक्षया नियम्य इति भावः, प्लवगाधिपः सुग्रीवोऽपि प्रेक्षते समुद्रमिति प्रकृतत्वात् .
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org