________________
208
SETUBANDHÅ __Kula says कालान्तरे प्रलये जीवान् प्राणिनः, अथवा जीवं जीवन हरतीति तम् , पक्षे मरणकाले प्राणहरं, गतापनिवृत्ताभ्यां गमनागमनाभ्यां पवनेन वायुना श्वासवायुना च घट्टयमानं चाल्यमानं शल्यमिव देहे पाताले शरीरे च लग्नं विकटं विशाल वडवामुखानलं वहमानम् . Muda says जीवो जलं प्राणध । घट्ट चलने .
8. R reads malaa - mahinda - tthanora - sollana • suhiam which he construes as मलयमहेन्द्रस्तनोरआर्दीकरणसुखिताम् (पक्षे सुहिताम्). Kula's reading is sanme, but his interpretation is different. See below. K, MY and Muda read-tthanim (-स्तनीं) separately followed by रस. K reads रसार्द्रित, i. c. rasollia. Oilia is used several times in the poem (8 8, 90 etc.). Muda reads rasollana explained as रसेनार्दीकरणम् . K reads आलिङ्गित for alimgana.
K says समुद्रस्य वेला च मही च नायिकात्वनोपाते। तत्र संनिकृष्टया वेलया समालिङ्गितत्वात् समुद्रेण मुक्तां महीं स्पृष्टापसृतैः वृद्धिक्षययोः क्रमेण स्पर्शनेरपसरणैश्च व्याकुलयन्तमिव । कथंभूताम्-धुतवनराजिकरतला स्पर्शसमये धुतवनराजि करतलां, मलयमहेन्द्राख्यस्तनी, रसेन जलेन आतित्वात् सुखितां कन्दलितवीरुधमित्यर्थः। अन्यत्र रसेन रागेण आदी सुखितां च । वेलामालिङ्गय स्पर्शसन जनक्रिया तस्य परिहास इति मन्तव्यम् । अत एवमपि व्याकुलता भवति .
MY reads लडित for (आ)लिङ्गित . He says रसः शृङ्गारो जलं च। suhiam सुखितामिति स्त्रीपक्षे। नातसौहित्यामिति महीपक्षे । स्पृष्टावसृतैः वञ्चयन्तमिव व्याकुलयन्तमिवेति वा। वेलायाम् अवसरलाभे सति आदरचुम्बनादिना लवितां पुनरसहनतया विमुक्तामिति । अन्यत्र वेलायां तीरदेशे लचितां पुनर्विमुक्तामिति । आलिङ्गनाद्यसहनायामपि अन्तरुपजातरसायां स्त्रियां कामिनः तदावर्जनसमाधिरत्रानुसंधेयः .
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
www.jainelibrary.org