________________
गाहाकोलो
[१.४१
W40 ४१) तुज्झ वसहि' त्ति हिययं, इमेहि दिट्ठो तुमं ति अच्छीइं ।
तुह विरहे किसियाई ति तेणे अंगाइँ वि पियाइं ॥४७॥ W41 ४२) सम्भावणेहमइएँ रत्ते रज्जिज्जइ त्ति जुत्तमिणं ।
अणहियए उण हिययं जं दिज्जइ तं जणो हसइ ॥४२॥ स्यादित्याह । साहीणे वि पिययमे स्वायत्तेऽपि पत्यौ । कदाचित् समय एव न भवतीत्याह । पत्ते वि छणे प्राप्तेऽप्युत्सवदिवसे । विशेषणद्वारेण कारणमाह । कथंभूतया तया । दुग्गयप उत्थवइयं सयज्झियं संवं तोए दुर्गतां प्रोषितपतिको प्रतिवेशिनी संस्थापयन्त्या । मां प्रसाधिततर्नु वीक्ष्य मा एषा भूषादुर्दशाम् आसादयत्विति । विशेषोक्तिरलंकारः ॥४०॥
४१) विन्ध्यस्य । [तव वसतिरिति हृदयम् आभ्यां दृष्टस्त्वभित्यक्षिणी । तव विरहे क्रशितानीति तेन अङ्गान्यपि प्रियाणि ॥] तव वसतिरिति हृदयं वल्लभम् । आभ्याम् अक्षिभ्यां दृष्टस्त्वम् इति लोचने प्रिये । तुह विरहे तव विरहे कसियाई ति तेण कृशानीति कृशीभूतानीति तेन अङ्गान्यपि प्रियाणि ममेत्यर्थादापद्यते । यदहं त्वद्विरहे न विपन्ना तत्र उक्तेन प्रकारेण प्रियाणि हृदयादीनि न परिहतुं पारयामीति निःस्नेहा सा (इति) मा मनसि मंस्था इति तात्पर्यार्थः । पर्यायोक्तिरलंकारः ॥४१॥
४२) मुग्धस्य । [सद्भावस्नेहमये रक्ते रज्यते, इति युक्तमिदम् । अहृदये पुनहृदयं यद्दीयते तज्जनो हसति ॥] सद्भावस्नेहमये रक्ते रज्यते इति युक्तमिदम् । अणहियए जं हिययं दिज्जइ अहृदये यद् हृदयं दीयते, तं जणो हसइ तज्जनो हसति । साऽहं त्वय्यहृदये रक्ता सकलजनहासास्पदं जातेति भावः । यदनुरक्तेऽपि नानुरज्यसे तेन त्वम् अहदयो यतः, इति दोषच्छायया प्रतीतिः । पर्यायोक्तिरलंकारः, मध्या नायिका ॥४२॥ १w. वसइ त्ति; २ w. तीए; ३ w. सब्भावणेहभरिए.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org