Page Text
________________
मंगलं जंबुद्दीव-भरहखित्ताइवण्णणं च ।
समुज्जोइयासेसदिसियक्कजम्बूपायवपईवो जम्बुद्दीवो नाम दीवो । तस्स य दाहिणद्धपेरंतपइट्ठियं दोसेदोसेससंठियं, पुत्राऽवरोहिनिहितोभयं तवेयड्ढगिरिदंडविहंडियं, फलिह-वेरुलियसच्छहऽच्छवारिपूराभिरामगंगा-सिंधुसरिप्पवाहमंडियं, समद्धासियधणुगुणायमाणलवगो यहि हिमवंतधराहरंतरोगासं भारहं नाम वासं ।
तत्थ पुण कालचकं दुबालसारं सया परिब्भमइ । उस्सप्पिणि-ओसप्पिणिसरूवभेएण दुहिद्धं ॥ २३ ॥ उस्सप्पिणी भावा माणाऽऽउ - सुहाइणो विवहंता । हुति जियाणं पायं, ओसप्पिणिए उ विवरीया ॥ २४ ॥ 5 जिणवयणजाणयाणं सरूत्रमेयासि पायडं चेत्र | वित्थरभया न भणिमो भणियं पुण भरणमेतं ति ॥ २५ ॥ 1 ओसप्पिणीए कत्थइ दूसमसमयम्मि दारुणे जाए । संवयण - थिई - सद्वादुब्बलपरिविरलसाहुजणे ॥ २६ ॥ आसि किर भरहदाहिणदलमज्झिमखंडमंडणो मुझओ । देसो गुरुगामा -ऽऽगर-नगरो सिरिमंगलो नाम ॥ २७ ॥ जत्थ अव्वोच्छिन्नमणोहरोदयाओ पयाओ निम्नयाओ य, विसट्टकमलालेकियाई सराई नयराई च, वियरंतमत्तरिया सन्निवेसा वणुदेसा य, वित्थरियस रेलवंसह रिसोहा नरवरा धराधरा य । नपरचक्क-तकरसंचारे छंदचारिचउचरणे । देसम्मि तम्मि रम्मं संखउरं अस्थि वरनयरं ॥ २८ ॥
३१ ]
पुण तरुणिमुहं पित्र सुदीहरच्छं धणुज्जलदियं च । सइ संचरंतसरं ताराहरणं च गयणं व ।। २९॥ रेहँतचित्तसालं बहुसाहारं सुजा रमणीयं । पुन्नाग-नागरम्मं परमुज्जाणं व तं नरं ॥ ३० ॥
तत्थ य रूत्र-लायम्न-कलाकलाव - कोसल्लावज्जियनीणाविहवेसाओ वेसाओ, सत्रणोलम्बिनयमणि-मुत्ताहलुज्जलवालियाओ बालियाओ, लीलाविलासाभिरामनेत्रत्थपैंसाहियनियकुलंगणाओ कुलंगणाओ । किंच तत्थ दुहा 15 मत्तवारणरमणीया पासाया, दुहा य बहुविहवेसा नेगमा, दुहोवलक्खिज्जमाणनागरा ऽभयाओ वीहीओ । किं बहुणा ? -
३
सुरघरझउब्भियंगुलि कहइ व तं तूरगहिरघोसेण । 'भगह जगा ! जड़ अन्नं नरलोए एरिस नयरं ' ।। ३१ ।
तत्थ य दरियरिउविसरविजयोवज्जियजोयें जुन्हापवाहविमलजसचंदणद्दवाणुलित्तसयलदिसिबहूमुहारविंदो संखाभिहाणो नरवरिंदो | जो खरो विन कमलोबयारी, दक्खो त्रिन महेसरपियाजणओ, चाई विन कुबेर- 20
१ संकेत:-'दोस त्ति अर्धम्, दोषेशः- चन्द्रः [ अर्धचन्द्र इत्यर्थः ]” ॥ २ माणाइ- सुं जे० ॥ ३ " स्मरणमात्रम्" जेटि० ॥ ४ संकेत:- "अवो छिन्नेत्यादि, [ प्रजापक्षे ] उदयः, [ निम्नगापक्षे ] उदकं च । [ सरःपक्षे ] कमलानि, [ नगरपक्षे ] कमला च । [ सन्निवेशपक्षे ] कर्षकाः, [वनोद्देशपक्षे ] करिशतानि च । [ नरवरपक्षे ] विस्तृतः सकलवंशे - अन्वये हर्षोघो येषाम्, यदि वा विस्तृता सशोभपृष्ठिप्रदेशानामश्वानां शोभा येषाम् गिरिपक्षे विस्तृता सकलवेणुर्मकंटशोभा येषु " ॥ ५ 'सकल' सङ्केतसम्मतः पाठः । "विस्तृताकुटिलान्वयहर्षोघा नरवराः, विस्तृतसरलवृक्ष-वेणु - सिंहशोभाः धराधराश्च" अयमप्यर्थोऽसङ्गतो नेति । सम्पादकः ॥ ६ संकेत:- "तं पुणेत्यत्र “[ तरुणिमुखपक्षे ] सुदीर्घाक्षम् [ नगरपक्षे ] सुदीर्घरथ्यं च । [ तरुणि० ] द्विजाः- दन्ताः, [ नगर० ] विप्राश्च । [ गगनपक्षे ] सूरः- रविः, [ नगर० ] शूराश्च वीराः । [ गगन० ] ताराभिः - नक्षत्रः हरति-शोभते. [ नगर० ] प्रोज्ज्वलाभरणं च ॥ ७ संकेत:"रेतेत्यत्र [ नगरपक्षे ] शोभमानाश्चित्रशालिकाः, [ उद्यानपक्षे ] चित्रा वृक्षाच यस्मिन् । [ उद्यानपक्षे] बहुस[ह]कारम् [ नगर० ] बहूनां साधारणं च । [ उद्यान • ] शोभनाभिर्जातिभिः मालतीभिः, [ नगर० ] क्षत्रिय वणिगादिभिश्व रमणीयम् । [ उद्यान० ] पुन्नागनाग:- वृक्षविशेषैः, [ नगर० ] प्रधानपुरुष हस्तिभिश्च रम्यम्” ॥ ८ संकेत:- "नाणाविहवेसाओ ति नानाविभवेशाः, यद्वा वैश्याःनागर विशेषाः" ।। ९ संकेत:- " वालियाउ ति कर्णाभरणम् ॥ १० संकेतः- “ पसाहियनियकुलंगणाओ त्ति मण्डितस्वकुलाजीराः " ।। ११ संकेत:- "दुद्दा इत्यादौ मत्ता वारणाः- हस्तिनः मत्तवारणानि च प्रतीतानि । बहुविभवस्येशाः बहुविधवेषाश्च । नागरंसुण्ठी अभया - हरीतकी, नागराणामभयं च ॥ १२ संकेत:- " जोय त्ति चन्द्रः " ॥ १३ संकेत:- " जो सूरो वि इत्यादौ सूरःरविः वीरश्च, कमलानामुपकारी कमलोपकारी च । प्रियायाः - सत्या जनकः, महेश्वराणां प्रियस्य अजनकश्च । कुबेरः- धनदः कुत्सितवैरं च । खलतं च | सोमः - चन्द्रः अनुद्वेजश्व, मओ मृगो मदव" ||
Jain Education International
दक्षः - प्रजापतिः विचक्षणश्र, महेश्वरस्य भोगी - सर्पों भोगवांश्च । द्विजिह्वत्वं सर्पत्वं
10
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001370 |
| Book Title | Puhaichandchariyam |
| Original Sutra Author | Shantisuri |
| Author | Ramnikvijay Gani |
| Publisher | Prakrit Text Society Ahmedabad |
| Publication Year | 2006 |
| Total Pages | 323 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Literature |
| File Size | 9 MB |