________________
१२४
स्वोपज्ञरहस्यवृत्तिविभूषितं
[चतुर्थाध्याये चतुर्थः पादः]
अस्ति-ब्रुवोर्भू-वचावशिति ।४।४।१॥ अस्ति-ब्रुवोर्यथासङ्खयं भू-वचौ स्याताम् अशिति विषये । भव्यम्, अवोचत् । अशितीति किम् ? स्यात्, ब्रूते ।।१।।
____ अघञ्क्य बलच्यजेर्वी।४।४।२॥ अघञादावशिति विषये अजेर्वी स्यात् । प्रवेयम् । अघञ्क्यबलि(लची)ति किम् ? समाज:, समज्या, उदज: पशु:(शो: ?), अज: ।।२।।
त्रने वा ।४॥४॥३॥ त्रनयोर्विषयभूतयोरजेर्वी वा स्यात् । प्रवेता, प्राजिता ; प्रवयणः, प्राजनो दण्डः ॥३॥
चक्षो वाचि क्शांग्-ख्यांग् ।४।४।४॥ चक्षो वागर्थस्याऽशिति विषये क्शांग्-ख्यांगौ स्याताम् । आक्शास्यति, आक्शास्यते; आख्यास्यति, आख्यास्यते ; आख्येयम् । वाचीति किम् ? बोधे विचक्षणः ॥४॥
नवा परोक्षायाम् ।४।४।५॥ चक्षो वाचि क्शांग्-ख्यांगौ परोक्षायां वा स्याताम् । आचक्शौ, आचख्यौ, आचचक्षे ॥५॥
भृज्जो भर्ख ।४।४।६॥ भृज्जतेरशिति भर्ख वा स्यात् । भा, भ्रष्टा ।।६।।
प्राद् दागस्त्त आरम्भे क्ते ।४।४॥७॥ आरम्भार्थस्य प्रपूर्वस्य दाग: क्ते परे त् वा स्यात् । प्रत्त्तः, प्रदत्त: । प्रादिति किम् ? परीत्तम् । दस्ति [३।२।८८] इति दीर्घः ।।७।।
नि-वि-स्वन्ववात् ।४।४।८॥ एभ्यः परस्य दाग: क्ते त् वा स्यात् । नीत्त्तम्, निदत्तम् ; वीत्त्तम्, विदत्तम् ; सूत्तम्, सुदत्तम् ; अनूत्तम्, अनुदत्तम् ; अवत्त्तम्, अवदत्तम् ।।८।।
स्वरादुपसर्गाद् दस्ति कित्यधः ।४।४॥९॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org