________________
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासनम् ।
११७
अदायि । कृदिति किम् ? ददौ ॥५३।।
न जन-बधः ।४॥३॥५४॥ अनयोः कृति णिति औ च वृद्धिर्न स्यात् । प्रजन:, जन्यः, अजनि ; बधः, बध्य:, अबधि ।।५४।।
मोऽकमि-यमि-रमि-नमि-गमि-वमा-ऽऽचमः ॥४॥३॥५५॥ मन्तस्य धातो: कम्यादिवर्जस्य णिति कृति त्रौ च वृद्धिर्न स्यात् । शम:, शमकः, अशमि । कम्यादिवर्जनं किम् ? काम:, कामुकः, अकामि ; याम:, रामः, नाम:, अगामि, वामः, आचामकः ।।५५||
णिद्वाऽन्त्यो ण ।४।३।५८॥ परोक्षाया अन्त्यो णव् णिद्वा न स्यात् । अहं चिचय, चिचाय ; चुकुट, चुकोट । अन्त्य इति किम् ? स पपाच ॥५६।।
उत और्विति व्यञ्जनेऽद्वेः ।४।३।५९॥ अद्वयुक्तस्योदन्तस्य धातोर्व्यञ्जनादौ विति औः स्यात् । यौति । उत इति किम् ? एति । धातोरित्येव, सुनोति । वितीति किम् ? रुतः । व्यञ्जन इति किम् ? स्तवानि । अद्वेरिति किम् ? जुहोति ।।५७||
वोर्णोः ।४।३।६०॥ __ ऊोरद्युक्तस्य व्यञ्जनादौ विति और्वा स्यात् । प्रोण्ौति, प्रोणोति । अद्वेरित्येव, प्रोण्र्णोनोति ।।५८||
न दि-स्योः ।४।३।६१॥ ऊोर्दि-स्यो: परयोरौर्न स्यात् । प्रौण्र्णोत्, प्रौर्णोः ।।५९||
तृहः श्नादीत् ।४।३।६२॥ तृहे: श्नात् परो व्यञ्जनादौ विति परे ईत् स्यात् । तृणेढि ॥६०॥
ब्रूतः परादिः ।४।३।६३॥ ब्रुव ऊत: परो व्यञ्जनादौ विति परादिरीत् स्यात् । ब्रवीति । ऊत इति किम् ? आत्थ ।।६।।
यङ्-तु-रु-स्तोर्बहुलम् ।४।३।६४॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org