________________
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशब्दानुशासनम् ।
[द्वितीयाध्याये चतुर्थः पाद:]
स्त्रियां नृतोऽस्वस्रादेर्डी ।२।४।१॥ स्त्रीवृत्तेर्नान्ताद् ऋदन्ताच स्वस्रादिवर्जाद् डी: स्यात् । राज्ञी, अतिराज्ञी, की । स्त्रियामिति किम् ? पञ्च नद्यः । अस्वस्रादेरिति किम् ? स्वसा, दुहिता
॥११॥
अधातूदृदितः ।२।४॥२॥ अधातुर्य उदिद् ऋदिच तदन्तात् स्त्रीवृत्तेम: स्यात् । भवती, अतिमहती, पचन्ती । अधात्विति किम् ? सुकन् स्त्री ।।२।।
अञ्चः ।२।४॥३॥ अञ्चन्तात् स्त्रियां ङी: स्यात् । प्राची, उदीची ।।३।।
ण-स्वरा-ऽघोषाद् वनो रश्च ।२।४।४॥ एतदन्ताद् विहितो यो वन् तदन्तात् स्त्रियां ङी: स्यात्, तद्योगे वनोऽन्तस्य रश्च । अवावरी, धीवरी, मेरुदृश्वरी । ण-स्वरा-ऽघोषादिति किम् ? सहयुध्वा स्त्री। विहितविशेषणं किम् ? शर्वरी ॥४॥
वा बहुव्रीहेः ।२।४।५॥ ___ण-स्वरा-ऽघोषाद् विहितो यो वन् तदन्ताद् बहुव्रीहे: स्त्रियां ङीर्वा स्यात्, रश्चान्तस्य । प्रियावावरी, प्रियावावा । बहुधीवरी, बहुधीवा । बहुमेरुदृश्वरी, बहुमेरुदृश्वा ।।५।।
अनो वा ।।४।११॥ __ अन्नन्ताद् बहुव्रीहे: स्त्रियां ङीर्वा स्यात् । बहुराड्यौ, बहुराजे, बहुराजानौ ।।६।।
नोपान्त्यवतः ।२।४।१३॥ यस्योपान्त्यलुग् नास्ति तस्मादन्नन्ताद् बहुव्रीहे: स्त्रियां ङीर्न स्यात् । सुपर्वा, सुशर्मा । उपान्त्यवत इति किम् ? बहुराज्ञी |७||
मनः ।२।४॥१४॥ मनन्ताद् स्त्रियां डीन स्यात् । सीमानौ ।।८||
ताभ्यां वाऽऽप् डित् ।२।४।१५॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
