SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 95
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ कर्णाटवृत्ति जीवतत्त्वप्रदीपिका “आगामिगुणयोग्योो द्रव्यं न्यासस्य गोचरः । तत्कालपर्ययाक्रांतं वस्तु भावोऽभिधीयते ॥" आगामिगुणयोग्यार्थः आगामिगुणंगळिगे योग्यमप्पत्थं कथंभूतः न्यासस्य गोचरः निक्षेपक्कगोचरमप्पुदु द्रव्यं द्रव्यमें दिल्लि पेळल्पटुदु । तत्कालपर्ययाक्रांतं वस्तु तत्कालपर्यदिदं परिणतमप्पु वस्तु भावः भाव में दितु अभिधीयते पेसग्गों कल्पटुदु। __ मुंपेन्द चतुविधनामादिगळोळु सामान्यकर्म मूलोत्तरप्रकृतिगळ्गे न्यासमं चतुस्त्रिशद्गाथासूत्रर्गाळदं पेळ्दपरु : णामं ठवणा दवियं भावोत्ति चउविहं हवे कम्म -पयडी पावं कम्मं मलं ति मण्णा हु णाममलं ॥५२॥ नाम स्थापना द्रव्यं भाव इति चतुविधं भवेत्कर्म। प्रकृतिः पापं कर्म मलमिति संजं १० खलु नाममलं। नामकर्म स्थापनाकर्म द्रव्यकर्म भावकर्मम दितु कर्मसामान्यं चतुविधमक्कुमवरोळ प्रथमोद्दिष्टनानमलं नामकर्म प्रकृतिः प्रकृतिय दुं पापं पापमें दुं कर्म कर्ममें दुं मलमिति मलमुमें दितु संजं भवेत् संज्ञेयनकळदकुं। सरिसासरिसे दव्वे मदिणा जीवट्ठियं खुजं कम । तं एदत्ति पदिट्ठा ठवणा तं ठावणा कम्मं ॥५३॥ सादृश्यासादृश्यद्रव्ये मत्या जीवस्थितं खलु यत्कर्म। तदेतदिति प्रतिष्ठा स्थापना तत्स्थापनाकर्म ॥ ___ सद्भाववस्तुविनोळमसद्धाववस्तुविनोळं । मत्या बुद्धियिदं जीवाशेषप्रदेशप्रचययंगळोळिरुतिई यत्कर्म आउदोंदु सामान्यकर्म । तदेतदिति अदिदितु प्रतिष्ठा स्थापना स्थापने तत् २० स्थापनाकर्म अदु स्थापनाकर्ममेंदु पेळल्पटुदु । आगामिगुणयोग्योऽर्थो द्रव्यं न्यासस्य गोचरः । तत्कालपर्ययाक्रान्तं वस्तु भावोऽभिधीयते ॥३॥ ॥५१॥ अथ नामादिषु सामान्यकर्म मूलोत्तरप्रकृतोंश्च चतुस्त्रिशद्गाथासूत्रय॑स्यति कर्मसामान्यं नामस्थापनाद्र व्यभावभेदाच्चतुर्विधम् । तत्र नाममलं नामकर्म । प्रकृतिरिति-पापमितिकर्मेति-मलमिति च संज्ञं स्यात् ॥५२॥ सदृशे असदृशे वा वस्तुनि मत्या जीवाशेषप्रदेशप्रचयस्थितं यत्सामान्यकर्म तदिदमिति प्रतिष्ठा स्थापनाकर्मेत्युच्यते ॥५३॥ है। आगे जो राजा होगा उसको राजा कहना द्रव्यनिक्षेप है और वर्तमानमें जो पृथ्वीका स्वामी राज्यासनपर विराजता है उसे राजा कहना भावनिक्षेप है ॥५१॥ सामान्य कर्म और मूल तथा उत्तर प्रकृतियोंमें नामादि निक्षेपका कथन चौंतीस ३० गाथाओं द्वारा करते है-कर्म सामान्य नाम, स्थापना, द्रव्य और भावके भेदसे चार प्रकार है। उसमें प्रकृति, पाप कर्म अथवा मल ऐसी संज्ञा नाममल है ॥५२।। कर्मके समान अथवा असमान द्रव्यमें बुद्धिके द्वारा 'जीवके समस्त प्रदेशों में स्थित जो सामान्य कर्म है वह यह है' ऐसी स्थापना स्थापनाकर्म है ॥५३॥ १. अ जीवाविशेष । Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org
SR No.001325
Book TitleGommatasara Karma kanad Part 1
Original Sutra AuthorN/A
AuthorNemichandra Siddhant Chakravarti, A N Upadhye, Kailashchandra Shastri
PublisherBharatiya Gyanpith
Publication Year1999
Total Pages698
LanguageHindi, Prakrit, Sanskrit
ClassificationBook_Devnagari, Principle, Karma, P000, & P040
File Size16 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy