________________
આગાર એટલે અપવાદ.
અપવાદનો છૂટથી પ્રયોગ ન કરી શકાય.
કોઈ વૈદ્ય કે ડૉક્ટર વગેરે, કોઈ રોગના કારણે કહે કે – હમણાં જ•દવા આપવી પડે તેમ છે. તો ત્યારે પચ્ચક્ખાણ હોવા છતાં દવા આપી શકાય. આ અપવાદ છે. બધામાં સમાધિ મુખ્ય છે. પચ્ચક્ખાણ અભંગ રહે, પણ સમાધિ અભંગ ન રહે તો પચ્ચક્ખાણ શા કામના ? પચ્ચક્ખાણ પણ આખરે સમાધિ માટે છે. આગારનો અર્થ છે ઃ સમાધિ માટે પચ્ચકખાણમાં અપાતી છુટ. પ્રશ્ન ઃ સિંગતેલ વિગઈમાં ગણાય ?
ઉત્તર ઃ વિગઈ કોને કહેવાય ? વિકૃતિ પેદા કરે તે વિગઈ ? એ અર્થમાં બધા જ તેલ વિગઈ સમજી લેવા. આખરે આપણી આસક્તિન વધે તેમ કરવાનું છે. આ તેલ વિગઈમાં ન ગણાય, એમ સમજીને વિગઈનો રસ પોષ્યા કરવો, આત્મવંચના ગણાશે.
* અપ્રમાદનો અભ્યાસ આ જ જન્મનો છે,
પ્રમાદનો અભ્યાસ અનંતા જન્મોનો છે.
માટે જ એને જીતવો દુર્જય છે.
મદ્ય, નિદ્રા, વિષય, કષાય, નિંદા આદિ પ્રમાદ છે.
આ પાંચ મોઢાવાળા પ્રમાદને કેમ ઓળખવો ? કેમ જીતવો ? એને ઓળખવામાં ચૌદપૂર્વીઓ પણ થાપ ખાઈ ગયા છે.
પૂર્વના વીર પુરુષોને યુદ્ધમાં પ્રમાણ કરતા તે પહેલા પત્નીઓ વિદાય - તિલક
કરતી.
યા તો વિજય, ચા તો સ્વર્ગ!
આ બે જ વિકલ્પ યોદ્ધા પાસે હેતા.
મોક્ષની સાધનામાં પણ આવો સંકલ્પ લઈને નીકળવાનું છે. કાચા પોચાનું અહીં કામ નથી.
૩૪૬ ...
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
કહે કલાપૂર્ણસૂરિ
www.jainelibrary.org
