________________
જૈન ધર્મ અને તામિલ દેશ
૧૧૯ ,
તોલકાપ્પિયમાં હજી પણ સુરક્ષિત છે. આ જ રીતે “ચેપ્યુ” (પદ્ય) શબ્દનું પ્રચલન પ્રાચીન કાળમાં હતું. “ચેઠુળ”નો વ્યુત્પત્તિપરક અર્થ છે, જે કરવામાં આવે છે, તે. આનો જ સમાનાર્થક “ક્રિયા' શબ્દ પ્રાચીન ગ્રંથ “લલિતવિસ્તરમાં, પદ્ય અર્થમાં પ્રયુક્ત થયો છે. ધ્વનિ વિશે કેટલાય પ્રાચીન નિષ્કર્ષ તથા સંશોધનો તોલકાપ્પિયમુના ઈરેચ્ચિ”, “ઉઘુરૈ” નામક અધ્યાયોમાં મળે છે.
સંસ્કૃતના પ્રાચીન ગ્રંથોના ચોક્કસ કાલનિર્ણયના અભાવે જેમનો મૂળ સ્રોત સંસ્કૃત ગ્રંથ છે, તેવા તોલકાપ્પિયમમાં ઉલ્લિખિત તથ્યો વિશે નિષ્કર્ષ કાઢવો કઠિન છે. કેટલીક પ્રામાણિક શોધોથી, લોકો એ નિર્ણય પર પહોંચ્યા છે કે જે અંતિમ સંઘકાલીન માનવામાં આવે છે તેવા, ઈ.સ.બીજી સદીના કાવ્યગ્રંથો કરતાં, તોલકાપ્પિયમ્ પૂર્વવર્તી ગ્રંથ છે. અંતિમ સંઘની પહેલાં ભયંકર સમુદ્રપ્લાયન થયું. આનો કાળ સિંહલના “મહાવંશ'માં ઈ.સ.પૂર્વે ૧૪૫ કહેવામાં આવ્યો છે. તે સમયે પાંડિય દેશની કુમરિ નદી સમુદ્રપ્લાવનથી નષ્ટ થઈ ગઈ. પાંડિયનરેશ નિલત્તર તિરુવિરૂ પાંડિયનના શાસનકાળમાં કુમરિ નદીની ચર્ચા મળે છે. તે રાજાએ જ તોલકાપ્પિયમુનું પ્રકાશન કરાવ્યું હતું. અર્થાત્ સમુદ્રપ્લાવનની પહેલાં જ તોલકાપ્પિયમ્રની રચના થઈ ગઈ હતી, આનાથી એમ નિષ્કર્ષ નીકળે છે કે અંતિમ સંઘ કાળની પહેલાં જ આ ગ્રંથનો પ્રચાર થઈ ગયો હતો.
સંઘકાલીન ગ્રંથ તોલકાપ્પિયમ્ પ્રાચીનતમ લક્ષણ ગ્રંથ છે. આથી તેનાથી પહેલાં પણ પર્યાપ્ત લક્ષણ ગ્રંથો હશે. તે જ સંઘકાલીન ગ્રંથો છે. “એક્તાર્કે' (આઠ લઘુ ગ્રંથોનો સંગ્રહ), “પતુ પાટ્ટ' (દસ ગાથાઓ) વગેરે સંગ્રહો સંઘકાલીન ગ્રંથો છે. તે ફટકળ રચનાઓ તથા કવિતાઓના સંગ્રહ છે. સંઘકાલીન વિદ્વાનોએ વિદ્વતસંઘ સ્થાપિત કરી તામિલની શ્રીવૃદ્ધિ કરી. ભાષા તથા સાહિત્યના કેટલાય પાસાઓ પર શોધ-કાર્ય તેમણે કર્યું. - સાહિત્યિક ઉલ્લેખો તથા અનુશ્રુતિઓથી જણાય છે કે તામિલ વિદ્વાનોના ત્રણ સંઘ હતા. પહેલો સંઘ દક્ષિણ મદુરમાં હતો, જે હિંદમહાસાગરના ગર્ભમાં વિલીન થઈ ચૂક્યો. બીજો સંઘ કપાટપુરમમાં હતો. આ નગરનું વર્ણન વાલ્મીકિ રામાયણના સુંદર કાંડમાં મળે છે. આ નગર પણ સમુદ્રપ્લાવનથી વિનષ્ટ થઈ ગયું. ત્રીજો સંઘ વર્તમાન મદુરે નગરમાં છે. પ્રથમ અને દ્વિતીય સંઘોનો સમય સંસ્કૃતપુરાણકાળ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org