________________
કર્મપ્રાભૃત
૫૭ ૭. સ્પર્શ ભાવવિધાન, ૮. સ્પર્શપ્રત્યયવિધાન, ૯. સ્પર્શસ્વામિત્વવિધાન, ૧૦. સ્પર્શસ્પર્શવિધાન, ૧૧. સ્પર્શગતિવિધાન, ૧૨. સ્પર્શઅનન્તવિધાન, ૧૩. સ્પર્શશ્નિકર્ષવિધાન, ૧૪. સ્પર્શપરિમાણવિધાન, ૧૫. સ્પર્શભાગાભાગવિધાન, ૧૬. સ્પર્શઅલ્પબદુત્વ.૧
કર્મઅનુયોગદ્વાર – કર્મઅનુયોગદ્વારના પણ કર્મનિક્ષેપ વગેરે સોળ અધિકારો છે.
પ્રકૃતિઅનુયોગદ્વાર – પ્રકૃતિઅનુયોગદ્વાર પણ પ્રકૃતિનિક્ષેપ આદિ સોળ અધિકારોમાં વિભક્ત છે.
બન્ધઅનુયોગદ્વાર – બન્ધનના ચાર ભેદ છે : બન્ધ, બન્ધક, બલ્પનીય અને બન્ધવિધાન. આમાંથી બન્ધ ચાર પ્રકારનો છે : નામબન્ધ, સ્થાપનાબમ્પ, દ્રવ્યબન્ધ અને ભાવબન્ધ.
બન્ધકનો ગતિ, ઈન્દ્રિય, કાય, યોગ, વેદ, કષાય આદિ સોળ માર્ગણાઓમાં વિચાર કરવો જોઈએ. ગતિની અપેક્ષાએ નારકી બન્ધક છે, તિર્યંચ બંધક છે, દેવ બન્ધક છે, મનુષ્ય બન્ધક પણ છે અને અબશ્વક પણ છે, સિદ્ધ અબન્ધક છે. આ રીતે અહીં ક્ષુદ્રમબન્ધના અગીઆર અનુયોગદ્વાર જાણવા જોઈએ. અગીઆર અનુયોગદ્વારોનું કથન કરીને મહાદંડકોનું પણ કથન કરવું જોઈએ.'
બન્ધનીયનું આ રીતે અનુગમન કરે છે : વેદનાત્મક પુલ છે, પુગલ સ્કન્ધસ્વરૂપ છે, સ્કન્ધ વર્ગણાસ્વરૂપ છે. વર્ગણાઓના અનુગમનને માટે આઠ અનુયોગદ્વાર જાણવા જોઈએ : વર્ગણા, વર્ગખાદ્રવ્યસમુદાહાર, અનન્તરોપનિધા, પરમ્પરોપનિધા, અવહાર, યવમધ્ય, પદમીમાંસા અને અલ્પબદુત્વ. આમાંથી વર્ગણાઅનુયોગદ્વારના નીચે જણાવેલા સોળ અધિકાર છે : ૧. વર્ગણાનિક્ષેપ, ૨. વર્ગખાન વિભાષણતા, ૩. વર્ગણાપ્રરૂપણા, ૪. વર્ગણાનિરૂપણા, ૫. વર્ગણાધુવાદ્ધવાનુગમ, ૬. વર્ગણાસાન્તરનિરન્તરાનુગમ, ૭. વર્ગણાઓજયુષ્માનુગમ, ૮, વર્ગણાત્રાનુગમ, ૯. વર્ગણાસ્પર્શનાનુગમ, ૧૦. વર્ગણાકાલાનુગમ, ૧૧. વર્ગણાઅત્તરાનુગમ, ૧૨. વર્ગણાભાવાનુગમ, ૧૩. વર્ગણાઉપનયનાનુ ગમ, ૧૪. વર્ગણાપરિમાણાનુગમ, ૧૫. વર્ગણાભાગાભાગાનુગમ, ૧૬. વર્ગણાઅલ્પબદુત્વ. ૧. સૂત્ર ૨ (પુસ્તક ૧૩)
૨. સૂત્ર ૨ (કર્મઅનુયોગદ્વાર) ૩. સૂત્ર ૧-૨ (પ્રકૃતિઅનુયોગદ્વાર) ૪. સૂત્ર ૧-૨ (પુસ્તક ૧૪) - ૫. સૂત્ર ૬૫-૬૭
૬. સૂત્ર ૬૮-૬૯
૭. સૂત્ર ૭૦
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org