________________
૨.
૩.
૪.
સંસ્કાર
માનવજીવનની ઉન્નતિને સ્પર્શતા ઘણાં વિષયોનું અધિકૃત વર્ણન વેદાંત-પદ્ધતિથી કરેલું છે; પરંતુ તેમાં મહારાષ્ટ્રની તત્કાલિન લોકપરિસ્થિતિને અનુલક્ષીને મુખ્યપણે નિરૂપણ કરેલ છે.
**
વ્યવહા૨, ૫૨માર્થ (ધર્મ), નીતિશાસ્ત્ર, વર્ણાશ્રમધર્મ, રાજ્યનીતિ આદિ અનેક વિષયોનું અધિકૃત વર્ણન છે. ૫રમાર્થ વિષયક અધ્યાયોમાં, દેહ અને આત્માની ભિન્નતારૂપ વિવેક, જગતના મનુષ્યોના ક્રમશઃ બદ્ધ, મુમુક્ષુ, સાધક અને સિદ્ધના લક્ષણોનું વિશદ વિવેચન તથા ભક્તિ, જ્ઞાન અને કર્મયોગની સાધના વિષે પુષ્કળ માર્ગદર્શન આપ્યું છે.
લગભગ ૪૦૦ વર્ષ પછી પણ આ ગ્રંથ ભારતીય સમાજના ભિન્ન ભિન્ન વર્ગના મનુષ્યોને પોતાની યોગ્યતા અને આવશ્યકતા અનુસાર માર્ગદર્શન, બોધ અને પ્રેરણા આપે. છે; તે જ તેમાં રહેલા ઉચ્ચ માનવીય મૂલ્યોની પ્રત્યક્ષ સાબિતી છે. આપણે પણ તેમાંથી સાર ગ્રહણ કરીને સ્વપર-કલ્યાણમાં પ્રયત્નશીલ બનીને મનુષ્યભવને સાર્થક કરવો જોઈએ.
શ્રી શિક્ષાપત્રી
શ્રીસ્વામીનારાયણ સંપ્રદાયના આદ્યપ્રવર્તક, પૂજ્યશ્રી સહજાનંદજી મહારાજે, આ ગ્રંથની રચના મૂળ સંસ્કૃતમાં ૨૧૨ શ્લોકોમાં કરી છે. આ શાસ્ત્રનું બીજું નામ ‘સહજાનંદ સ્મૃતિ’ પણ છે.
શ્રીમદ્ાજચંદ્ર પત્રાંક ૪૮૮, ૪૮૯
**
Jain Education International
:
- St. .
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org