________________
૪. વીતરાગદર્શનમાં આચાર્યશ્રી કુંદકુંદદેવનું સ્થાન લગભગ
ગણધર જેવું માનવામાં આવે છે. ૫. શ્રી કુંદકુંદસ્વામીને નાની ઉંમરથી જ અધ્યાત્મમાં રસ હતો.
તેમની માતાનું નામ શ્રીમતિ હતું. નાનપણમાં ૧૧ વર્ષની ઉંમરે જિનચંદ્ર આચાર્યનો ઉપદેશ સાંભળી તેઓએ નિશ્ચય કર્યો કે મારે સર્વસંગ-પરિત્યાગી થઈ નિગ્રંથ થવું છે. પોતાની અલૌકિક પ્રતિભા અને ગુરુકૃપાથી તેઓ અલ્પ કાળમાં સર્વ શાસ્ત્રોમાં તેમ જ આચારોમાં પારંગત થઈ ગયા હતા. ૪૪ વર્ષની ઉંમરે, વિ.સં. ૪૯માં તેમને મૂળ સંઘના આચાર્ય તરીકે પ્રતિષ્ઠિત કરવામાં આવ્યા હતા. તે આચાર્યપદ તેમણે પર વર્ષ સુધી શોભાવ્યું અને લગભગ ૯૫ વર્ષની વયે સમાધિ-મરણની પ્રાપ્તિ કરી. પોતાના જીવન દરમિયાન તેમણે ૭00 વ્યક્તિઓને નિગ્રંથ
દીક્ષા આપી હતી. ૯. તેઓ પાંચ નામથી ઓળખાય છે. કુંદકુંદાચાર્ય, એલાચાર્ય,
વક્રગ્રીવાચાર્ય, ગૃદ્ધપિચ્છાચાર્ય, પદ્મનંદીઆચાર્ય. ૧૦. બધી દિગંબર જૈન મૂર્તિઓની નીચે તેમના નામથી ચાલેલી
આમ્નાયનું નામ અંકિત કરવામાં આવે છે. ૧૧. તેઓ જૈન અધ્યાત્મના ભિષ્મપિતામહ ગણાય છે. તેઓ દ્વારા
પ્રણીત થયેલાં અને વર્તમાનમાં ઉપલબ્ધ ગ્રંથોમાં સમયસાર, પ્રવચનસાર, પંચાસ્તિકાય, નિયમસાર, અષ્ટપાડ, રયણસાર, દ્વાદશ-અનુપ્રેક્ષા અને દશભક્તિ મુખ્ય છે.
s-૪૦
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
