________________
(જીવન-વિજ્ઞાન ) રીતે ગ્રહણ કરે ત્યારે પહેલી પ્રતિમામાં સાચો શ્રાવક આવે છે. ત્યારબાદ ક્રમશઃ ૧૦ પ્રતિમાઓ એટલે કે કુલ ૧૧ પ્રતિમાઓ, ક્રમશઃ જ્યારે સદ્ગુરુ સમીપે ધારણ કરવામાં આવે છે અને તેમનો અભ્યાસ પાકો થાય છે ત્યારે સાચી ભાવલિંગી મુનિદીક્ષા લેવાની પારમાર્થિક ક્ષમતા પ્રગટે છે. નિશ્ચયનયથી વિચારીએ તો, મોક્ષની ઇચ્છા તે પણ સાક્ષાત્ મોક્ષમાર્ગમાં બાધક છે. મોહી મુનિ કરતાં નિર્મોહી ગૃહસ્થ શ્રેષ્ઠ છે. (શ્રીરત્નકરંડ શ્રાવકાચાર - ગાથા ૩૩) સ્વાધ્યાય દરમિયાન માત્ર શબ્દોમાં રોકાઈ જવું નહીં, પણ તેનો સાચો ભાવ સમજવો, કારણ કે :
शब्दजालं महारण्य, चित्तभ्रमणकारणम्। જીવની ઉત્પત્તિના ત્રણ પ્રકાર જૈન શાસ્ત્રોમાં કહ્યા છે : (૧) સંમૂર્ણિમ, (૨) ગર્ભજ અને (૩) ઉપપાત. જેના જન્મમાં સ્ત્રી-પુરુષની સંસારી ક્રિયા કારણ બને તેનું નામ ગર્ભજ છે; જેમાં આ ક્રિયા ન હોય તેને સંમૂર્ણિમ કહેવાય છે; જેને ઉત્પન્ન થવાનું સ્થાન નિયત હોય તેને ઉપપાત કહેવાય છે (દા.ત., દેવો, નારકી). દેવો શય્યામાં અને નારકીઓ બિલમાં ઉત્પન્ન થાય છે. સૌથી મોટો અવગુણ કૃતજ્ઞતા છે. ઉપકારીના ઉપકારને
J-૯૪
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org