________________
જીવત-વિજ્ઞાત
જ શ્રદ્ધે છે અને તેથી પરપદાર્થોમાં રાગ વડે એકાકાર થઈ જતો નથી.
૨૨. તે આવો ‘સ્વ' એટલે શુદ્ધાત્મ સ્વભાવ અને ‘પર' એટલે અચેતન લક્ષણવાળો સમસ્ત પદાર્થસમૂહ તેને ભિન્ન ભિન્ન જાણતો થકો, ભેદજ્ઞાનના બળ વડે શુદ્ધાત્મ સ્વભાવમાં પોતાની શ્રદ્ધાને અને પોતાના ઉપયોગને જોડવાના નિરંતર અભ્યાસ વડે આત્મભાવનાને અત્યંત પુષ્ટ કરે છે.
૨૩. તે ધૈર્યવાન છે, ધર્મઆરાધનામાં ઉત્સાહી છે અને શાસ્ત્રનો દૃઢ શ્રદ્ધાની છે, કારણ આ અને પૂર્વોક્ત ગુણો વગર ધ્યાનની સિદ્ધિ પ્રાપ્ત ન થાય તો આનંદનો અનુભવ થતો નથી; અને આનંદની સિદ્ધિ અર્થે તો જ્ઞાનીએ પોતાનું જીવન અર્પણ કર્યું છે, તેથી તે ક્રમે કરીને યથાશક્તિ ધ્યાનની સિદ્ધિ વડે આત્માનંદને સિદ્ધ કરીને જ જંપે છે.
* વર્તમાનકાળના સંતો (સાધકોપયોગી એક વ્યવહારુ વિશ્લેષણ) છેલ્લા સો વર્ષોમાં અને આગામી સો વર્ષોમાં આ દુનિયામાં સંતો તરીકે ઓળખાતી વ્યક્તિઓને મુખ્યપણે ઉત્તરોત્તર ઊંચી એવી નીચેની ચાર શ્રેણિઓમાં વિભાજિત કરી શકાય :
૧. સંતાભાસી સંતો ઃ આ વ્યક્તિઓ ખરેખર તો સંત છે જ નહીં; પરંતુ તેઓએ તો પેટ ભરવા માટે લોકોને ફોસલાવીને ઢોંગપૂર્વક વેશ ધારણ કરેલ છે. આવી વ્યક્તિઓ પોતાને ચાલાક માને છે અને કોઈ વખતે મોટી શિષ્યસંખ્યા પણ ધરાવે છે; પરંતુ પોતે ભવસાગરમાં ડૂબે છે અને બીજાને પણ ડૂબાડે છે; કારણ કે તેમનામાં સામાન્ય સજ્જનતાના ગુણો પણ નથી. તેમનું આખું
Jain Education International
-૩-૧૪ -
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org