________________
સાધક-સાથી
સ્મરણશક્તિ તેજસ્વી થાય છે, વાણી સુમધુર અને પ્રભાવશાળી બને છે, આસનસિદ્ધિની પ્રાપ્તિ થાય છે, સુવિચારદશા લંબાય છે, ધ્યાનમાં થાકનો અભાવ થાય છે અને સર્વતોમુખી આત્મસંયમ પ્રગટવાથી મહાન આનંદપ્રદ સમાધિના સ્વામી બની શકાય છે. આથી એમ જાણીએ છીએ કે બ્રહ્મચર્ય તે સાધકનો એક સર્વોત્તમ સાથી છે.
બ્રહ્મચર્યનાં જીવંત દૃષ્ટાંતો
સ્વામી વિવેકાનંદના અનેક શિષ્યોમાં એક હતા સ્વામી વિભૂતાનંદજી. જેવા પરાક્રમી ગુરુ તેવા જ પરાક્રમી આ શિષ્ય.
એક વાર એક સ્ત્રીએ તેમના ઓરડામાં ખોટા આશયથી પ્રવેશ કર્યો. સ્વામીજીની સૌમ્યમૂર્તિ અને બ્રહ્મતેજ જોઈને તે સ્તબ્ધ થઈ ગઈ. અધૂરામાં પર સ્વામીજીએ તુરત જ કહ્યું : “મા, તેરેકો કુછ લેકે હી જાના પડેગા’ – એમ કહી તે બાઈને પ્રસાદ ધર્યો. જે તેણીને સ્વીકારવો પડ્યો.
આ બાઈએ પોતાને સંબોધીને કહેવામાં આવેલો “મા” શબ્દ સાંભળ્યો. કે તરત જ તેની કામવાસના ભસ્મીભૂત થઈ ગઈ. પ્રભુનો પ્રસાદ ગ્રહણ કરીને અશ્રુભીની આંખે સ્વામીજીને પગે લાગી, અને તેમની માફી માગી તેણે વિદાય લીધી.
અખંડ બ્રહ્મચર્ય-સાધનાનો કેવો પ્રતાપ !
[૨] આર્ય-સંસ્કૃતિના મહાન રક્ષકોમાં છત્રપતિ શિવાજી અને મહારાણા પ્રતાપ જેવી જ તમન્ના રાખનાર અને શિવાજી મહારાજ દ્વારા પ્રેરિત, બુંદેલખંડના મહારાજા છત્રસાલ, પત્રાની ગાદી પર લગભગ ૧૬90માં આસીન હતા. સિંહ જેવી તેમની શૂરવીરતા હતી. તો સિંહથી પણ વિશેષ તેમનું બ્રહ્મચર્યનું તેજ હતું.
એક તો રાજવંશી લોહી અને તેમાં ભરપૂર યુવાવસ્થા. મહારાજાને જોઈ એક સામંતની કુંવરી તેમના ઉપર મુગ્ધ થઈ ગઈ. કામ આંધળો છે, તે જેના પર સવાર થાય છે તેને કાંઈ સૂધબૂધ રહેતી નથી. મહારાજાની પાસે તે હાથ જોડીને બોલી : ‘મહારાજ ! હું બહુ દુઃખી છું.’
‘આપને શું કલેશનું કારણ જીવનમાં બન્યું છે. દેવી ?” મહારાજે પૂછ્યું.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org