________________
ઉતરાધ્યયન સા
તેાંધ : રાજીમતીના વચનના પ્રભાવે તેનાં રામેરામમાં વાસ કર્યો. તે યાગી કદી ન પડે તેવા મેરુ સમાન નિષ્કપાયમાન રહ્યા. (૪૮) એ પ્રમાણે આખરે ઉગ્ર તપશ્ચર્યા કરીને એ વળી (કેવળ જ્ઞાનધારી) થયાં અને સ` એવી સિદ્ધગતિને પામ્યાં.
ave
(૪૯) જેમ તે પુરુષશ્રેષ્ઠ રથનેમિએ વિષયભાગથી
મનને શીઘ્ર હઠાવી લીધું તેમ વિચક્ષણ અને તત્તા પુરુષા પણ વિષય ભાગેાથી નિવૃત્ત થઈ પરમ પુરુષા કરે.
નોંધઃ સ્ત્રીશક્તિ કામળ છે. તેની ગતિ મંદ છે. તેનુ ઐશ્વય ભયથી વિંટાયેલુ છે. સ્ત્રીશક્તિને સૂર્ય' લજ્જાનાં વાદળાથી ઘેરાયેલે છે.
બન્ને (રાજીમતી અને રથનેમિ) કર્મોનાં બંધન દૂર કરી ઉત્તમ
પણ તે કયાં સુધી ? સમય ન આવે ત્યાં સુધી.
સમય આવે ત્યારે લજજાનાં વાદળાં વિખરાઈ જાય છે, કેમળતા પ્રચંતામાં પલટાઈ જાય છે અને તે તેજસ્વી સૂ` ઝળહળી ઊઠે છે. ત્યાં જગતનું સબળ પરાસ્ત થાય છે. પુરુષ શક્તિને આવેરા પૂરા થઈ એસરી જાય છે. અને આખરે એ શક્તિના વિજય થાય છે.
રથનેમિ પૂના યાગીશ્વર હતા. આત્મધ્યાનમાં મસ્ત રહેનારા હતા. પરંતુ. વિકારનાં બીજ બાળવા માટે તે તેટલા અને તેવા પ્રયત્ન અપર્યાપ્ત હતા તેથી જ તેમ બનવા પામ્યું હતું.
આ પ્રસંગે રાજીમતીનું તીવ્ર તાબળ અને છે. આવા કટોકટીના પ્રસંગમાં તેનું આધૈય આત્મએજસની પ્રતીતિ છે.
ધન્ય હે, ધન્ય હે એ યાગિની અને નિમિત્તમાં સપડાવા છતાં એ અન્ને આત્માએ આત્મજ્ગ્યાતિમાં સ્થિર થયા.
રથનેમિ પણ પૂર્વીયેાગી હતા એટલે જ આત્મભાનમાં આવી શકયા. અન્યથા પરિણામ શું આવત તે કલ્પના બહારની વસ્તુ છે. અહી તેને માત્ર ટકાર જોઈતી હતી તે મળી ગઈ.
નિર્વિકારતા સહજસિદ્ધ થાય અને આ પરાક્રમ એ તેનાં
Jain Education International
યાગીશ્વરને ! પ્રલેાભનનાં પ્રબળ અડગ રહ્યા. અને સાધના સાધી
એમ કહુ છુંઃ
એ પ્રમાણે રથનેમિ સંબંધીનું બાવીસમું અધ્યયન સમાપ્ત થયું.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
