________________
સમ્યકત્વ ષટ્રસ્થાન ચઉપઈ
નિત્યપણાથી નહી ધ્રુવ રાગ, સમભાવિ તેહનો નવિ લાગી નિત્યપણઈ લહેતુસંબંધ, નહિ તો ચાલઈ અંધોઅંધા
૩૦I આત્માનઈં નિત્ય માનિઈં તે માટઇ ધ્રુવ – નિશ્ચય રાગ નથી, રાગ-દ્વેષ તે મનઃસંકલ્પરૂપ છઇં, આત્મજ્ઞાની નિર્વિકલ્પસ્વભાવ સમતાભાવમાંહિં આવઈ તિવાર) રાગવાસનાનો લાગ નથી, સામ્યસંસ્કાર તે રાગસંસ્કારવિરોધી છઇં, આત્માનઈં નિત્યપણુ માનિઈ તો ફુલ મોક્ષ અનઇં હેતુ આત્મજ્ઞાન-ચારિત્રપ્રમુખ તેહનો એકદ્રવ્યસંબંધ સંભવઇં, નહિં તો બંધ-મોક્ષક્ષણના સંબંધ વિના સર્વત્ર પ્રવૃત્તિ અંધપરંપરાઇં થાઈ | ૩૦ ||
આત્માને નિત્ય માનીએ એટલા માત્રથી એના પર રાગ અવશ્ય થઈ જાય એવું નથી કેમકે રાગદ્વેષ એ મનના સંકલ્પરૂપ છે, જ્યારે આત્મજ્ઞાની નિર્વિકલ્પસ્વભાવરૂપ સમતાભાવ ધરાવે છે; તેથી ત્યાં રાગવાસનાને અવકાશ નથી. સમતાનો ભાવ તે રાગભાવનો વિરોધી છે. આત્માને નિત્ય માનીએ ત્યારે મોક્ષ એ ફળ તથા આત્મજ્ઞાન, ચારિત્ર વગેરે મોક્ષના હેતુ એ બંનેનો એક દ્રવ્ય સાથે સંબંધ સંભવે છે. આત્માને નિત્ય ન માનતાં બંધમોક્ષની ક્ષણોનો સંબંધ જોડી શકાતો નથી અને બધી પ્રવૃત્તિ આંધળો આંધળાને દોરે એમ નિશ્ચિત પરમ ધ્યેયે પહોંચાડતી નથી.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
