________________
૧૪
સમ્યક્ત્વ ષસ્થાન ચઉપઈ
જે પૂર્વઇં કહિઉં છઇ ‘શરીરથી ભિન્ન હોઇ તો આત્મા અલાધો કરી દેખાડો' તેહનો ઉત્તર કહિð ઇં
રૂપી પણિ વિ દીસઇ વાત, લક્ષણથી લહીઇ અવદાત તો કિમ દીસઇ જીવ અરૂપ ? તે તો કેવલ જ્ઞાનસરૂપ || ૧૩ ||
‘વાત’ કહતાં વાયરો તે રૂપી છઇં પુદ્ગલ માટઇ, તો પણિ દીસતો નથી, પણિ ‘અવદાત' કહતાં પ્રકટ લક્ષણ જે કંપ-કૃતિશબ્દાદિક-લિંગð લહિંઇં છઇં । લતાદિકનો કંપ, અર્કતૂલાદિકનઇં આકાશઇ ધૃતિ, ઝંઝાદિકનો શબ્દ જેહનઈં અભિઘાત તથા સંયોગÖ હોઇ છઇ તે વાયુદ્રવ્ય ઇમ અનુમાનપ્રમાણě જાણિઇં છઇ । તો અરૂપી જીવ કિમ દીસð ? તે જીવ કેવલ જ્ઞાનસ્વરૂપ છ, જ્ઞાન મનઈં પ્રત્યક્ષ છઇં તે લિંગઇં તેહનો આશ્રય જે આત્મા તેહનું અનુમાન કીજૈ । યદ્યપિ જ્ઞાનગુણપ્રત્યક્ષ માટિ આત્મા પણિ તર્દેશઇં પ્રત્યક્ષ ઇં
-
“ગુણપચ્ચક્બત્તણઓ ગુણી વિ જીવો ઘડો વ પચ્ચક્ખો ’’ (વિશેષાવશ્યકભાષ્ય, ૧૫૫૮) ઇત્યાદિ વિશેષાવશ્યકવચનાત્, વાયૂપનીત સુરભિદ્રવ્ય પણિ ગંધાંશઇ પ્રત્યક્ષ જ છઇં તથાપિ વાદિવિપ્રતિપત્તિ અનુમાન કીજઇ । ઉક્ત ચ -
પ્રત્યક્ષપરિકલ્પિતમપ્યર્થમનુમિમીષન્ત્યનુમાન
“શતશ:
—
રસિકાઃ ।''
અથવા જ્ઞાનાશ્રય પ્રત્યક્ષ જ છઇં તેહનઇં ઇતરભિન્નતાનું અનુમાન કીજઇ છઇં || ૧૩ ||
૧. તત્ત્વભિન્નતાનું પુ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
