________________
પ
સિદ્ધસેન શતક [] ૧૪૭
યોગમાર્ગના અધિકારીનાં લક્ષણ
श्रद्धावान् विदितापायः परिक्रान्तपरीषहः ।
भव्यो गुरुभिरादिष्टो
योगाचारमुपाचरेत् ।। (૧૦.૨૨)
સુપાત્ર સાધક શ્રદ્ધાવાન હોય. તે સાધનામાર્ગનાં ભયસ્થાનોને જાણી લે, કષ્ટોનો સામનો કરે, ગુરુનો આદેશ મેળવીને યોગક્રિયામાં પ્રવૃત્ત થાય.
Jain Education International
દશમી બત્રીસીમાં દિવાકરજીએ જિનેશ્વરોના યોગમાર્ગની આંતરિક વાતોની ચર્ચા કરી છે. દિવાકરજીનો આધ્યાત્મિક બાબતો અંગેનો અભિગમ આમાં જોવા મળે છે. તેઓ માત્ર તાર્કિક કે કોરા બુદ્ધિવાદી નથી; અધ્યાત્મરસિક અને મુક્તિપથના યાત્રિક પણ છે. અત્યારે જૈન શ્રમણસંઘમાં આધ્યાત્મિક સાધના ગૌણ બની ગઈ છે, વિદ્વત્તા અને ક્રિયાકાંડ તરફ વિશેષ ઝુકાવ જોવા મળે છે; દિવાકરજીના સમયમાં આંતરિક યોગસાધના અને બાહ્ય ક્રિયામાર્ગ વચ્ચેનું સંતુલન જળવાઈ રહ્યું હતું એવો સૂર આ બત્રીસીઓમાંથી નીકળે છે.
પરમ તત્ત્વની પ્રાપ્તિ – અનુભૂતિ માટેની સાધનાને યોગમાર્ગ કહે છે. ભારતીય સંસ્કૃતિમાં ૫રમાત્માની શોધ એ માત્ર બૌદ્ધિક ચર્ચાનો વિષય નથી . પરંતુ સ્વના રૂપાંતરણની પ્રક્રિયા છે. પરમના સાક્ષાત્કાર પૂર્વે સાધકે આત્મશુદ્ધિની
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
