________________
૪૭
સિદ્ધસેન શતક [] ૧૧૧
સ્પર્ધા કરવી હોય તો શ્રેષ્ઠ સાથે કરો
उद्धूतवाग्मियशसा जनसंप्रियेण, पूर्वं विसृष्टवचनप्रतिभागुणेन । वाच्यं सह प्रतिहतोऽपि हि तेन भाति,
जित्वा पुनस्तमतिकीर्तिफलानि भुङ्क्ते ।। ( ७.१७)
કુશળ વક્તા તરીકે ખ્યાતિને વરેલો હોય, લોકપ્રિય હોય, જે અગાઉ વક્તૃત્વની પ્રતિભા દર્શાવી ચૂકયો હોય એવા વિદ્વાનની સાથે વાદમાં ઊતરવું. એવાની સામે હારી જવાય તો પણ હારનારની શોભા વધે છે અને જીતી જવાય તો વિપુલ કીર્તિ પ્રાપ્ત થાય છે.
સ્વમતના મંડન અને પરમતના ખંડન અર્થે વાદવિવાદ થતા, પણ એવા વાદ-વિવાદનું દિવાકરજીની દૃષ્ટિમાં ઊંચું સ્થાન નથી. કોઈ ગહન વિષયની વિચારણા અર્થે સંવાદ-ચર્ચા રૂપે થતા વાદને તેઓ આવશ્યક ગણે છે. બૌદ્ધિક વિકાસ કે બૌદ્ધિક આનંદ માટે થતા વાદ-વિવાદ પણ તેમના મતે ઈષ્ટ છે. આ શ્લોકમાં તેમનો આવો અભિગમ જોઈ શકાય છે.
Jain Education International
જ્યાં ત્યાં અને જે મળી જાય તેની સાથે વાદમાં ઊતરી પડવું એ સમય અને શક્તિનો વ્યર્થ વ્યય કરવા બરાબર છે. બૌદ્ધિક વ્યાયામ કરવો હોય તો વિચારક અને વક્તા તરીકે પ્રસિદ્ધ હોય એવા વિદ્વાન સાથે ચર્ચામાં ઊતરો. ત્યાં તમારી પરીક્ષા થશે. એવા ઠેકાણે હારશો તો ય સારા લાગશો.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org